Jak ubezpieczyć pojazd zabytkowy?

Rozglądając się po polskich drogach, można zauważyć, że porusza się po nich coraz więcej youngtimerów i oldtimerów. Miłośnicy motoryzacyjnych klasyków powinni jednak być świadomi tego, że w przypadku takich pojazdów mogą obowiązywać nieco inne zasady dotyczące rejestracji, ubezpieczenia, a nawet samego użytkowania. Podpowiadamy, co warto o tym wiedzieć.

Decyzja o tym, czy zarejestrować pojazd w sposób standardowy czy też jako zabytek, należy do właściciela – nie jest to obowiązkowe. Przed podjęciem decyzji warto wiedzieć, że takie rozwiązanie niesie za sobą szereg zalet, ale też i kilka wad. Zapoznaj się z nimi, aby upewnić się, która opcja sprawdzi się najlepiej w Twoim przypadku.

Jakie warunki musi spełnić pojazd, aby móc zarejestrować go jako pojazd zabytkowy?

Kwestie związane z rejestracją samochodu jako zabytkowego są regulowane przez ustawę Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nią taki pojazd musi być wpisany do rejestru zabytków, widnieć w wojewódzkiej ewidencji zabytków lub znaleźć się w inwentarzu muzealiów. W tym celu konieczne jest spełnienie kilku warunków. Auto powinno:

• mieć 25 lat lub więcej i być wycofane z produkcji od co najmniej 15 lat.
• składać się w 75% z oryginalnych części,
• dysponować wpisem do rejestru zabytków lub centralnej ewidencji dóbr kultury.

W sprawie wpisu do rejestru zabytków ostateczna decyzja należy do konserwatora zabytków.  Przy jej podejmowaniu kieruje się on ogólnie przyjętymi zasadami, ale ma też pewną swobodę działania. Daje mu to prawo do udzielenia odmownej decyzji nawet wtedy, gdy auto spełnia wszystkie wymagane warunki – ale np. na danym obszarze znajduje się wiele takich samych egzemplarzy. O ile nie udowodnisz, że Twój odróżnia się od nich jakąś istotną cechą, najpewniej nie będziesz mógł starać się o żółte tablice.

Jeśli mimo wszystko nie uda się uzyskać zgody konserwatora zabytków na nadanie samochodowi statusu zabytkowego, wciąż może on stać się pojazdem historycznym. Co warto o tym wiedzieć?  Zacznijmy od tego, że każdy pojazd zabytkowy staje się automatycznie historyczny w momencie wpisania do rejestru zabytków. Nie działa to jednak w drugą stronę.

Samochód historyczny wcale nie musi być zabytkiem. Wystarczy, że ma już ponad 40 lat i w ten sposób spełnia kryteria wiekowe dla tej grupy.Argumentem przemawiającym za nadaniem tego statusu może być wyjątkowość auta pod jakimś konkretnym względem. Może to dotyczyć np.:

• nietypowej konstrukcji,
• unikatowych rozwiązań technicznych,
• związku z ważną osobą lub wydarzeniem istotnym z historycznego punktu widzenia.

Jakie są zalety i wady nadania pojazdowi statusu zabytkowego?

Decydując się na wpisanie samochodu do rejestru zabytków lub centralnej ewidencji dóbr kultury, właściciel zamierza przede wszystkim podnieść jego status i podkreślić wyjątkowość swojego egzemplarza. W grę wchodzą jednak również bardziej wymierne korzyści.

Jedną z nich może być brak konieczności spełniania wszystkich wymogów technicznych niezbędnych do legalnego poruszania się po polskich drogach. Na korzyść tego rozwiązania przemawia to, że takie auto musi przejść badanie techniczne tylko raz. Zapłacisz za to 305 zł – czyli więcej niż za przegląd standardowego samochodu – ale dokument będzie ważny bezterminowo. W dłuższej perspektywie okaże się to z pewnością dużą ulgą dla portfela.

W przypadku zabytkowych pojazdów nie ma też obowiązku zachowania ciągłości ubezpieczenia. Jeśli auto jest użytkowane na co dzień, nic nie stoi na przeszkodzie temu, by wykupić całoroczne OC. Jeśli jednak jest to samochód sezonowy, np. sportowy roadster, korzystniejszą opcją może okazać się krótkoterminowe ubezpieczenie kupowane wtedy, gdy jest rzeczywiście użytkowany.

Rejestracja pojazdu jako zabytkowego wiąże się również z pewnymi wadami:

• koszty naprawy mogą być wysokie ze względu na trudny dostęp do oryginalnych części i specjalistów znających się na rzeczy,
• nie można dokonywać żadnych zmian w samochodzie bez zgody konserwatora zabytków,
• konserwator zabytków musi udzielić pozwolenia na wyjechanie takim samochodem za granicę, jak również na jego sprzedaż do innego kraju,
• choć auto należy do Ciebie, to możesz zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej, jeśli Twoje działanie wpłynie na pogorszenie jego stanu technicznego.

Jak krok po kroku zarejestrować pojazd zabytkowy?

Droga do zarejestrowania samochodu jako zabytek jest nieco dłuższa niż zwykle, ale zazwyczaj odbywa się bez większych utrudnień dla kierowcy. Przedstawiamy, jak załatwić wszystkie formalności krok po kroku, żeby uniknąć ewentualnych problemów.

Krok 1: Wpis do rejestru zabytków

Starania o status zabytku warto rozpocząć od rozmowy z rzeczoznawcą do spraw techniki samochodowej i pozyskania karty ewidencyjnej pojazdu. Dokument ten należy przesłać wraz z opinią rzeczoznawcy do:

• Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie,
• wojewódzkiego konserwatora zabytków.

W tym momencie zostanie podjęta decyzja o tym, czy samochód kwalifikuje się do tego, by nazwać go zabytkiem. Jeśli tak, otrzymasz stosowne zaświadczenie.

Krok 2: Przegląd

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, samochód zabytkowy przechodzi badanie techniczne tylko raz – przed rejestracją. Przegląd przeprowadzisz albo w okręgowej stacji kontroli pojazdów, albo w Instytucie Transportu Drogowego z siedzibą w Warszawie.

Zanim udasz się na miejsce, skonsultuj się rzeczoznawcą samochodowym. W przypadku takich pojazdów konieczne jest wcześniejsze wypełnienie wniosku o przeprowadzenie przeglądu. Dokument ten wymaga podania bardzo szczegółowych informacji, które zwykle wykraczają poza zakres wiedzy przeciętnego użytkownika, nawet jeśli interesuje się motoryzacją– wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w porównywarce najtaniejuagenta.pl.

Krok 3: Rejestracja

Gdy już dopełnisz powyższych formalności, pozostanie już tylko jedno: zarejestrowanie samochodu w wydziale komunikacji właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. W urzędzie należy stawić się z:

• wypełnionym wnioskiem o rejestrację,
• opinią rzeczoznawcy i potwierdzeniem wpisania samochodu do rejestru zabytków,
• dokumentem poświadczającym własność pojazdu (np. umową kupna-sprzedaży, umową darowizny, fakturą lub orzeczeniem sądu),
• dokumentem tożsamości,
• dowodem rejestracyjnym,
• potwierdzeniem zakupu ubezpieczenia OC.

Dodatkowo, przydatne może być także pełnomocnictwo, jeśli nie jesteś w stanie pojawić się w urzędzie osobiście i zamierzasz wysłać kogoś w swoim imieniu.

Ile wyniosą opłaty związane z rejestracją samochodu zabytkowego?

Nie da się ukryć, że przeprowadzenie procesu rejestracji samochodu zabytkowego wiąże się ze sporym wydatkiem. Zalicza się do nich m.in. następujące koszty.

Koszty rejestracji samochodu zabytkowego

Całkowity koszt takiego działania może zatem wahać się od 1 do 2 tys. zł.

Czy samochód zabytkowy musi mieć ubezpieczenie?

Do powyższych kosztów należy doliczyć jeszcze składkę OC – całorocznego lub krótkoterminowego, w zależności od tego, na którą opcję się zdecydujesz. Pojazdy z tej grupy nie są bowiem objęte obowiązkiem posiadania standardowej polisy, tak jak pozostałe samochody. Utrzymanie ciągłości ochrony ubezpieczeniowej nie jest zatem konieczne.

Jeśli pojazd jest użytkowany rzadko, korzystniejszym rozwiązaniem może okazać się ubezpieczenie krótkoterminowe obowiązujące tylko w tym terminie, w którym rzeczywiście będzie użytkowany. Trzeba tu jednak pamiętać o dwóch kwestiach.

Po pierwsze, jeżdżenie bez ważnego ubezpieczenia OC nie jest dopuszczalne. Pojazd może nie mieć polisy wtedy, gdy stoi nieużywany w garażu, ale po wyjechaniu z niego obowiązują dokładnie takie same zasady, jak zawsze. Brak ubezpieczenia może zatem skończyć się mandatem i koniecznością pokrycia wszystkich szkód z własnej kieszeni.

Po drugie, kupowanie polisy krótkoterminowej opłaca się tylko wtedy, gdy używasz samochodu naprawdę rzadko. Warto zawsze przeliczyć, co okaże się bardziej opłacalne z finansowego punktu widzenia. Być może korzystniejszym rozwiązaniem będzie polisa całoroczna, nawet jeśli nie będziesz jej wykorzystywać przez cały rok.

Jakie towarzystwa ubezpieczeniowe oferują OC samochodów zabytkowych?

Z zasady każde towarzystwo ubezpieczeniowe ma obowiązek udostępnienia możliwości zakupu ubezpieczenia OC. Znalezienie takiej polisy nie będzie zatem problemem. Sytuacja komplikuje się jednak, gdy w grę wchodzą ubezpieczenia nieobligatoryjne, czyli assistance, NNW czy AC.

W ich przypadku zasady są inne i wszystko sprowadza się do polityki wewnętrznej konkretnego towarzystwa. W rezultacie może zdarzyć się tak, że ubezpieczyciel odmówi sprzedaży polisy. Wybór ofert będzie zatem o wiele bardziej ograniczony niż dla właścicieli aut bez żółtych tablic – nawet tych w porównywalnym wieku. Specjalne oferty dla zabytkowych oldtimerów znajdziesz m.in. wśród produktów ubezpieczeniowych Warty, Link4 czy PZU. Warto też sprawdzić propozycje od takich towarzystw, jak Generali lub Proama.

Jak znaleźć najtańsze OC dla zabytkowego pojazdu?

Rejestracja samochodu jako zabytku niesie za sobą szereg korzyści, również w kontekście finansowym. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że nie jest do końca opłacalne dla ubezpieczyciela, dla którego może się to równać wysokim kosztom likwidacji szkody. W związku z tym niektóre towarzystwa stosują zwyżki dla właścicieli takich pojazdów, aby zrekompensować sobie potencjalnie wyższe ryzyko.

To właśnie z tego powodu właściciele starszych modeli często rezygnują z charakterystycznych, żółtych tablic i starania się o status zabytku. Czy rzeczywiście taka decyzja jest korzystna? Przekonajmy się.

Przykład:

Pani Dorota z Inowrocławia od zawsze marzyła o klasycznym roadsterze. Ostatecznie wybór padł na Mazdę MX-5 w wersji NA, która zeszła z taśmy produkcyjnej w 1992 roku. Chcąc ją ubezpieczyć, pani Dorota miała do wyboru następujące możliwości.

Ubezpieczyciel	Zakres ubezpieczenia				Cena roczna
	OC	AC	Assistance	NNW
Ile kosztuje OC dla samochodu zabytkowego?
	OC	AC	Assistance	NNW	304,00 zł* Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	343,00 zł* Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	387,00 zł* Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	396,00 zł* Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	449,00 zł* Porównaj ceny

Ile kosztuje OC dla samochodu zabytkowego?
		304,00 zł*
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		343,00 zł*
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		387,00 zł*
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		396,00 zł*
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		449,00 zł*
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny

* Kalkulacja z 19.01.2023 r., Mazda MX-5 z 1992 r.

Nie da się ukryć, że ubezpieczenie tego samego samochodu w wersji z żółtymi tablicami kosztowałoby znacznie więcej – co najmniej ponad tysiąc złotych. Decyzja o pozostaniu przy obecnym statusie auta na pewno będzie oznaczać dużą oszczędność.