Kupiłem auto i co dalej? Krok po kroku.

Zaraz po zakupie samochodu należy dopełnić kilku formalności, aby móc legalnie poruszać się nim po drodze i nie martwić się o mandat. Do głównych obowiązków zalicza się ubezpieczenie samochodu i zarejestrowanie (lub przerejestrowanie) w Wydziale Komunikacji.

Jakie są formalności po zakupie samochodu używanego?

Podpisanie umowy i przekazanie pieniędzy sprzedawcy to początek formalności, które czekają nabywcę używanego pojazdu. Nowy właściciel auta musi pamiętać o:

• uporządkowaniu spraw związanych z OC,
• zgłoszeniu nabycia pojazdu i przerejestrowaniu go na swoje dane.

Nabywca samochodu, wraz z pojazdem kupuje jego OC. Ma prawo je zachować lub wypowiedzieć umowę i zawrzeć nową (w tym samym bądź w innym towarzystwie). Jeśli zdecyduje się na zatrzymanie OC, powinien pamiętać, że ochrona ubezpieczeniowa wygaśnie wraz z datą przewidzianą w umowie i nie odnowi się automatycznie. Ponadto towarzystwo może przeliczyć składką. Nie będzie się to opłacało, zwłaszcza młodemu kierowcy, który kupił samochód od doświadczonej osoby, ponieważ najpewniej otrzyma pismo z wezwaniem do dopłaty. 

W takiej sytuacji korzystniejsze jest wypowiedzenie OC dotychczasowego właściciela i podpisanie nowej umowy. Na złożenie wypowiedzenia OC zbywcy nie ma żadnego limitu czasowego, kupiec samochodu może to zrobić w dowolnej chwili obowiązywania umowy.

Na zgłoszenie nabycia auta jest 30 dni od dnia zakupu. Za niedopełnienie tego obowiązku grozi kara finansowa od 200 do 1 000 zł. Natomiast przepisy nie określają terminu na przerejestrowanie samochodu w Wydziale Komunikacji, więc można to zrobić w każdym momencie.

Jakie są formalności po zakupie samochodu z salonu?

Z zakupem auta z salonu sprawa wygląda nieco inaczej, gdyż nowy samochód nie ma wykupionego OC. Bez ważnego ubezpieczenia nie można wyjechać nim na ulicę, dlatego kupiec ma dwa wyjścia:

• przewieźć samochód na lawecie na parking lub inne miejsce docelowe,
• umówić się w salonie na późniejszy odbiór samochodu i w międzyczasie kupić polisę OC.

W przypadku auta z salonu warto zastanowić się nad zakupem całego pakietu polis komunikacyjnych. A przynajmniej o, oprócz obowiązkowego OC, Autocasco i Assistance. Uszkodzenie nowego, drogiego samochodu boli dwa razy bardziej niż rysa na wysłużonym pojeździe, poza tym – mocno obniża jego wartość w momencie odsprzedaży. W związku z tym nowe samochody warto ubezpieczać dobrowolnie, aby nie ponosić kosztu ich naprawy z własnej kieszeni lub – co gorsza – zrezygnować całkiem z drobnych napraw ze względu na wysokie ceny w lakierni czy w warsztacie.

Podobnie jak z samochodem używanym tak i z nowym – należy zgłosić jego nabycie oraz zarejestrować w Wydziale Komunikacji.

Jakie są formalności po zakupie samochodu za granicą?

Kierowca, który chce „na kołach” przyjechać samochodem z zagranicy, musi wcześniej nabyć dla niego tablice wywozowe i ubezpieczenie OC krótkoterminowe. Obowiązuje ono przez 30 dni i jest to specjalny rodzaj polisy dla kierowców sprowadzających auta z innych państw. Dzięki niej mogą poruszać się po drogach i zjechać autem do kraju, a 30 dni to wystarczający czas na załatwienie wszelkich formalności związanych ze sprowadzeniem pojazdu. 

Bez krótkoterminowego OC auto można wwieźć wyłącznie na lawecie, co jest drogim przedsięwzięciem, jeśli do pokonania są setki lub tysiące kilometrów.

Sprowadzony z zagranicy pojazd może mieć aktualne badania techniczne. Mimo wszystko trzeba i tak odwiedzić stację kontroli pojazdów, aby zlecić uzupełniające badanie techniczne lub kompleksowy przegląd. Za każdy samochód kupiony w innym kraju Unii Europejskiej należy zapłacić podatek akcyzowy. W przypadku aut spoza Unii (np. z USA) należy pamiętać także o opłaceniu cła.

Po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE kierowcy obawiali się, że będzie to oznaczało konieczność opłacenia cła za sprowadzenie samochodu z wysp, co znacznie podwyższa koszt zakupu. Na szczęście Wielka Brytania zawarła z państwami UE porozumienie w sprawie handlu i współpracy, na mocy którego cła na wszystkie towary są zakazane. Dzięki temu sprowadzenie samochodu z Anglii wiąże się tylko z obowiązkiem opłacenie akcyzy, czyli tak samo jako kupno samochodu np. z Niemiec – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w najtaniejuagenta.pl.

Ile wynoszą stawki akcyzy?

Wysokość akcyzy zależy od pojemności silnika samochodu i rodzaju napędu. Za pojazdy najbardziej ekologiczne nie płaci się akcyzy w ogóle. Znajomość stawek (przed wyborem auta) pozwala oszacować łączny koszt zakupu pojazdu. Może się bowiem okazać, że niska cena samochodu jest tylko pozorna, jeśli trzeba do niej doliczyć najwyższą akcyzę.

Stawki podatku akcyzowego aktualne w 2022 r. to:

• 0% (brak akcyzy) – dla wszystkich samochodów z silnikiem elektrycznym i silnikiem hybrydowym o pojemności do 2000 cm3,
• 3,1% – dla pojazdów spalinowych z silnikiem do 2000 cm3,
• 18,6% – dla aut spalinowych z silnikiem powyżej 2000 cm3,
• 1,55% – dla samochodów hybrydowych o pojemności silnika nieprzekraczającej 2000 cm3,
• 9,3% – tyle wynosi obniżona akcyza dla samochodów z silnikiem hybrydowym większym niż 2000 cm3.

Jak zapłacić podatek akcyzowy?

W ciągu 14 dni od przekroczenia granicy trzeba złożyć deklarację akcyzową od samochodu na formularzu AKC-U/S. Złożenie deklaracji jest bezpłatne. Na opłacenie akcyzy jest 30 dni od sprowadzenia pojazdu, a opłatę należy przelać na konto urzędu skarbowego. Najwygodniej obie czynności (złożenie  AKC-U/S i wpłatę podatku) połączyć i przeprowadzić za pomocą Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych. 

Żeby wypełnić i przesłać dokument należy mieć założone konto na PUESC lub możliwość logowanie się Profilem Zaufanym. Po wejściu na stronę https://puesc.gov.pl/uslugi/zloz-deklaracje-akcyzowa-od-samochodu-i-uzyskaj-potwierdzenie-zaplaty należy wybrać na dole Formularz do wypełniania. W kroku nr 4 podczas wypełniania druku pojawi się przycisk Zapłać akcyzę, który przekieruje do systemu płatności online. Po zapłaceniu podatku na podany wcześniej mail przyjdzie plik .pdf z potwierdzeniem zapłaty.

Uwaga – przed zapłaceniem akcyzy nie ma sensu pojawiać się w Wydziale Komunikacji, aby zarejestrować samochód, gdyż potwierdzenie opłacenia podatku to jeden z dokumentów obowiązkowych przy rejestracji.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od kupna samochodu? 

W niektórych sytuacjach konieczne jest także zapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wynosi on 2% wartości i należy go uiścić, kiedy auto zostało kupione bez faktury VAT, czyli od osoby prywatnej. Innymi słowy – PCC płaci się przede wszystkim po zakupie używanego samochodu. Z opłaty zwolnione są transakcje poniżej 1 000 zł. Kupujący ma obowiązek w ciągu 14 dni od zakupu pojazdu zapłacić PCC i złożyć w urzędzie skarbowym deklarację PCC-3. 

Ceny samochodów nowych, od dilera zawierają VAT, więc siłą rzeczy kupujący płaci ten podatek w cenie auta.

Jak zarejestrować auto w Wydziale Komunikacji?

Samochód należy zarejestrować w Wydziale Komunikacji właściwym ze względu na miejsce zamieszkania właściciela. Jeśli auto ma kilku współwłaścicieli, wszyscy muszą stawić się w urzędzie lub wystawić pełnomocnictwa. W zależności od tego, jakie auto (używane, nowe czy sprowadzone) będzie rejestrowane, wymagane są nieco inne dokumenty. Ale w każdym przypadku trzeba mieć ze sobą:

• wypełniony wniosek o rejestrację – wzór można pobrać ze strony internetowej urzędu lub otrzymać go na miejscu,
• dowód osobisty,
• ubezpieczenie OC,
• kartę pojazdu (jeżeli była wydana),
• dowód wniesienia opłaty za rejestrację samochodu.

Opłatę za rejestrację pojazdu można uiścić w kasie urzędu lub przelewem. Numer konta powinien znajdować się na stronie internetowej danego Wydziału Komunikacji.

Aby przerejestrować używany pojazd,  oprócz dokumentów wyżej wymienionych, potrzebne są:

• dokument potwierdzający własność pojazdu (umowa kupna-sprzedaży samochodu, akt darowizny itp.),
• poprzedni dowód rejestracyjny samochodu,
• tablice rejestracyjne.

Do zarejestrowania auta z salonu należy mieć przygotowaną fakturę od dilera i świadectwo homologacji. Warto wiedzieć, że w przypadku nowych samochodów, rejestrację samochodu w Wydziale Komunikacji można zlecić pracownikowi salonu. Wystarczy wyrazić taką chęć.

W przypadku rejestracji samochodu, który został sprowadzony z zagranicy, wymagane jest posiadanie przetłumaczonej na język polski umowy kupna-sprzedaży i dowodu opłacenia akcyzy.

Jak sprawdzić czy samochód ma ważne badanie techniczne?

Do zarejestrowania samochodu potrzebne jest aktualne badanie techniczne, pieczątka potwierdzająca przegląd powinna znajdować się w dowodzie rejestracyjnym. Ponadto fakt posiadania (bądź nie) badania można sprawdzić na stronie: https://historiapojazdu.gov.pl/.

Po wpisaniu nr rejestracyjnego, nr VIN i daty pierwszej rejestracji należy kliknąć przycisk Sprawdź pojazd. Wyświetli się wtedy wiele informacji o samochodzie, w tym status badania technicznego.

Jak kupić ubezpieczenie OC po zakupie samochodu? 

Zakres każdej polisy OC jest taki sam, ponieważ regulują go przepisy. Zatem wybierając ubezpieczenie, najlepiej jest kierować się jego ceną, bo każda złotówka więcej to niepotrzebna nadpłata. Droższe OC nie oznacza wcale, że firma ubezpieczeniowa zapewnia szerszą ochronę czy daje jakieś benefity. Zabraniają tego przepisy prawa. Po kupnie samochodu używanego można zachować OC zbywcy, albo rozejrzeć się za korzystniejszą umową. Zwłaszcza że samo sprawdzenie cen w porównywarce OC nic nie kosztuje i do niczego nie zobowiązuje. 

Przykład:

38-letnia Dorota z Rzeszowa kupiła 7-letniego Volkswagena Golfa od pierwszego właściciela. Planowała zachować jego OC, ale rekalkulacja wykazała, że musi dopłacić niemal 900 zł. Ta kwota była dla niej za wysoka, więc skorzystała z wyszukiwarki i otrzymała takie propozycje cen.

Ubezpieczyciel	Zakres ubezpieczenia				Cena roczna
	OC	AC	Assistance	NNW
Ile kosztuje OC dla 38-latki z Rzeszowa?
	OC	AC	Assistance	NNW	526,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	627,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	884,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	1013,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny

Ile kosztuje OC dla 38-latki z Rzeszowa?
		526,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		627,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		884,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		1013,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny

* Kalkulacja z 27.10.2022 r., Volkswagen Golf z 2015 r.

Gdyby Dorota zgodziła się na zachowanie umowy zbywcy, przepłaciłaby i to niemało. Za dopłatą niecałych 900 zł miałaby tylko ochronę w ramach OC, a dzięki wyszukiwarce znalazła dużo tańsze oferty. Za 884 zł w Beesafe zaproponowano jej pakiet OC+NNW+Assistance, na który się zdecydowała. Wypowiedziała polisę w poprzednim towarzystwie (sprzedawca, od którego kupiła samochód, otrzyma zwrot niewykorzystanej składki OC) i wykupiła online nową umowę jeszcze tego samego dnia.

Co grozi za brak OC?

Ubezpieczenie OC to polisa, której ciągłość musi być zachowana. Każdy zarejestrowany samochód (przez cały okres rejestracji) powinien mieć ważną umowę i nie ma od tego żadnych wyjątków. UFG nakłada mandaty za brak polisy, ich wysokość zależy od okresu, przez który auto było nieubezpieczone. W 2022 r. grzywny wynoszą 1 200 zł (za brak OC do 3 dni), 3 010 zł (od 4 do 14 dni) i 6 020 zł (brak powyżej 14 dni).

Kara za brak OC 2022