Ubezpieczenie samochodu na kredyt

Wśród wszystkich nabywców używanych aut w lipcu 2022 r. 44% korzystało z kredytu samochodowego. Nie ma danych na ten temat w odniesieniu do pojazdów nowych, ale można założyć, że są podobne lub wyższe, z racji tego, że samochody z salonu są po prostu droższe. Nie dziwne zatem, że coraz więcej kierowców szuka informacji, jak sfinansować zakup auta. Wszystkich zainteresowanych tematem zapraszamy do przeczytania tego artykułu, w którym opowiemy, czym właściwie jest kredyt samochodowy i jakie zabezpieczenia stosują banki.

Co to jest kredyt samochodowy?

Kredyt samochodowy to rodzaj celowej pożyczki przeznaczonej na zakup auta. Udziela go bank albo inna instytucja finansowa, ale nie trzeba bezpośrednio się z nią kontaktować, aby załatwić finansowanie – można się o nie starać np. w salonie samochodowym czy w komisie. Działają oni najczęściej jako pośrednicy i zajmują się wszystkimi formalnościami na linii klient-bank. 

Kredyt można wziąć zarówno na nowe, jak i używane auto. W przypadku samochodów z drugiej ręki bank może wyznaczyć maksymalny wiek auta, które skredytuje (np. do max. 12 lat). Miesięczna rata zależy od kwoty kredytu, okresu kredytowania oraz wysokości odsetek i opłat dodatkowych takich jak prowizja. W niektórych bankach można wybrać, czy wszystkie raty będą tej samej wysokości, czy będą z biegiem czasu malały. 

Kredyt może wziąć osoba, która ma:

• zdolność kredytową,
• ukończone 18 lat,
• stałe dochody.

Część banków ma ofercie balonowy kredyt na samochód (zwany też kredytem z ratą balonową), który nieco przypomina leasing. Polega on na tym, że we wszystkich ratach z wyjątkiem ostatniej spłaca się odsetki, a w końcowej – kapitał. Raty odsetkowe są zazwyczaj bardzo niskie, a ostatnia – dużo wyższa. Kierowca, który nie ma środków, aby ją opłacić, może oddać auto dealerowi, wziąć inne i podpisać umowę o kolejny kredyt balonowy. O dokładnych warunkach tego typu kredytu trzeba się dowiadywać w banku lub u dealerów – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w porównywarce najtaniejuagenta.pl.

Zdarza się, że na udzielenie kredytu samochodowego wymagana jest pisemna zgoda współmałżonka, jeśli kredytobiorca pozostaje we wspólności majątkowej. Nie ma przepisów, które wprost określają wartość kredytu, który można wziąć bez zgody współmałżonka. Zwykle są to kwoty do 20-40 tys. złotych, ale każdy bank może je ustalać indywidualnie.

Maksymalny czas spłaty kredytu to 8-10 lat. Część instytucji pozwala wybrać dzień spłaty raty (np. do 10 dnia każdego miesiąca albo do 20 dnia – w zależności jak pasuje klientowi), a inne go z góry narzucają. W niektórych bankach można wziąć kredyt samochodowy na sfinansowanie zakupu w jakimś procencie (np. na 70% wartości auta), jeżeli właściciel może dołożyć do transakcji z własnych środków.

Jakie bank stosuje zabezpieczenia w kredycie samochodowym?

Zabezpieczenie kredytu samochodowego to gwarancja rekompensaty dla banku w razie, gdyby kredytobiorca przestał spłacać raty. Najpopularniejsze formy zabezpieczenia stosowane przez instytucje finansowe:

• Zastaw rejestrowy to najczęstsze zabezpieczenie kredytów samochodowych. Polega on na ustanowieniu zastawu na pojeździe na rzecz banku. Adnotacja o istnieniu zastawu dokonywana jest w dowodzie rejestracyjnym i Rejestrze Zastawów (to państwowa baza ruchomości obciążonych prawami osób trzecich). Wpis do Rejestru Zastawów wymaga wcześniejszego złożenia wniosku na druku RZ-1, co kosztuje 200 zł, więc osoba, która bierze kredyt na samochód, musi liczyć się z tym dodatkowym kosztem.
• Przewłaszczenie na zabezpieczenie – to zapis w umowie na podstawie którego kredytobiorca przenosi własność samochodu (całkowitą lub częściową) na bank, ale wciąż może użytkować auto. Przewłaszczenie na zabezpieczenie często jest stosowane w formie warunkowej – oznacza to, że prawo własności zostanie przeniesione w sytuacji, gdy kierowca przestanie płacić raty. Przy przewłaszczeniu (w normalnym trybie) to instytucja udzielająca kredytu jest wpisana w dowodzie jako właściciel, a przy przewłaszczeniu warunkowym – użytkownik samochodu (kredytobiorca).

Zastaw rejestrowy i przewłaszczenie na zabezpieczenie to podobne formy gwarancji dla banku ale nie do końca. W przypadku tej pierwszej, gdy kierowca przestanie płacić raty, bank może zająć samochód tylko na drodze postępowania egzekucyjnego. Natomiast w przypadku przewłaszczenia, to instytucja kredytująca jest właścicielem samochodu, a kierowca tylko go użytkuje, więc gdy nie wywiąże się ze spłacania rat, bank może po prostu zażądać wydania pojazdu, który formalnie należy do niego.

• Cesja praw z Autocasco samochodu to również zabezpieczenie dla banku, ale nieco inne. Chroni ono instytucję nie wtedy, gdy kierowca przestanie spłacać raty, ale w sytuacji, kiedy przedmiot umowy kredytowej (czyli pojazd) zostanie skradziony lub zniszczony. Daje to bankowi pewność, że odzyska włożone środki, nawet wtedy gdy sfrustrowany stratą samochodu kierowca wyjdzie z założenia, że nie będzie spłacał rat, skoro i tak auto przepadło.

Jakie ubezpieczenie musi mieć samochód na kredyt?

Samochód w kredycie musi mieć wykupione OC. To prawny wymóg dotyczący wszystkich zarejestrowanych pojazdów bez względu na to czy są kupione za własne środki, pożyczone, czy też wzięte w leasing. Jednakże większość banków, przy braniu kredytu samochodowego, żąda także wykupienia polisy AC, która z założenia jest ubezpieczeniem dobrowolnym. Ubezpieczenie Autocasco gwarantuje wypłatę odszkodowania za szkodę całkowitą (np. w wyniku kradzieży) lub częściową (np. po spowodowaniu wypadku). 

Czym jest cesja ubezpieczenia AC?

Banki nie udzielą kredytu kierowcy, który nie wykupi AC. To dlatego, że często stanowi ona zabezpieczenie pożyczki i wtedy właśnie mówimy o cesji z polisy AC. Cesja jest umową trójstronną zawieraną przez cedenta (czyli kierowcę, który bierze kredyt samochodowy), bank i firmę ubezpieczeniową. Wygasa wraz z końcem polisy, więc podpisując każdorazowo nową umowę o AC, trzeba pamiętać także o odnowieniu cesji.

W sytuacji, gdy dojdzie do zdarzenia objętego polisą, ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie bankowi, a nie właścicielowi samochodu. Niektóre banki przedstawiają listę towarzystw, w których kredytobiorca powinien wykupić AC, a w innych decyzje o wyborze firmy pozostawiają kierowcy, ale polisa musi spełniać określone warunki brzegowe (sumę ubezpieczenia, formę naprawy pojazdu, zakres ochrony – np. musi zadziałać w całej Europie, nie tylko w Polsce). Może też obowiązywać konieczność uiszczenia dodatkowej opłaty za wybór firmy ubezpieczeniowej spoza listy banku. 

Cesja z polisy powinna obowiązywać przez cały czas trwania umowy kredytowej, więc trzeba pamiętać o zachowaniu ciągłości ubezpieczenia AC. Gdy kierowca zmieni firmę ubezpieczeniową, w której ma wykupione Autocasco, musi zawrzeć nową umowę cesji.

Przykład:

Roman wziął kredyt samochodowy z cesją ubezpieczenia AC. Polisa kończyła się 31.10.2022 r. i zgodnie z umową z bankiem powinna być przedłużana (lub zawarta nowa umowa z zachowaniem ciągłości ochrony) do końca umowy kredytowej. Roman jednak o to nie zadbał i został bez ubezpieczenia. Na tej podstawie (niedotrzymania warunków umowy) bank może wypowiedzieć kredyt i zażądać spłacenie całej pożyczonej kwoty.

Kto dostanie odszkodowanie z ubezpieczenia samochodu na kredyt?

Kwestia wypłaty odszkodowania, gdy samochód jest na kredyt to nieco skomplikowana sprawa. 

W przypadku wystąpienia szkody częściowej (czyli uszkodzenia pojazdu) środki z AC trafią finalnie do kierowcy, ale droga do ich uzyskania zależy od indywidualnej umowy z bankiem. Możliwe są dwa rozwiązania:

• bank wystawi zaświadczenie dla firmy ubezpieczeniowej, że zgadza się na bezpośrednie przekazanie odszkodowania kredytobiorcy na samodzielną naprawę auta lub do wybranego warsztatu,
• towarzystwo prześlę kwotę z AC do banku, a bank podejmie decyzję o przekazaniu ich kredytobiorcy (z reguły taka decyzja to zwykła formalność).

Natomiast w sytuacji wystąpienia szkody całkowitej (kradzieży lub tak poważnego uszkodzenia auta, że koszt naprawy przewyższy jego wartość) odszkodowanie idzie do banku. Bank przejmie tylko tę część kwoty, która wynika z niezapłaconych rat, a resztę zwróci kierowcy. Niedopłata (czyli mniejsza wartość odszkodowania niż suma brakujących rat) też jest możliwa, ale raczej hipotetycznie. W praktyce sumy ubezpieczenia są ustalane w takiej wysokości, aby wartość odszkodowania pokryła niezapłacone raty.

Jakie są wady i zalety kredytu samochodowego?

Kredyt na samochód to czasem konieczność, a czasem świadomy wybór kierowcy, który woli zapłacić więcej, ale rozłożyć płatność na kilka lat. Poniżej wypisaliśmy plusy i minusy kredytu samochodowego, które pomogą podjąć decyzję.

Zalety kredytu samochodowego:

• Oprocentowanie kredytu samochodowego jest niższe niż gotówkowego.
• Można nadpłacić raty, a bank przeliczy zobowiązanie i albo zmniejszy kolejne raty, albo skróci czas spłaty.
• Możliwość skredytowania zakupu zarówno pojazdu nowego, jak i używanego.

Wady kredytu samochodowego:

• Brak możliwości sprzedaży auta bez zgody banku.
• Konieczność zawarcia umowy o AC na wskazanych warunkach.
• Obowiązek uzgadniania z bankiem poważniejszych ingerencji w pojazd (np. przerobienie go na gaz). 

Podejmując decyzję o wzięciu kredytu na samochód, warto mieć na uwadze powyższe kwestie. Ponadto należy z rozwagą przemyśleć wysokość i długość kredytu, a co za tym idzie – wielkość raty. Nikt tak dobrze nie zna swojej sytuacji ani planów życiowych, jak sam kredytobiorca, więc powinien je uwzględnić, zanim podpisze umowę kredytową z najwyższą kwotą pożyczki, jaką zgodził się udzielić bank.

Porównaj oferty OC/AC