Podatek od kupna samochodu w 2024 r. – czy musisz go płacić?

Zakup samochodu wiąże się z koniecznością dopełnienia kilku formalności. Jedną z nich z nich może – ale nie musi – być podatek PCC od kupna samochodu. Sprawdź, co warto o tym wiedzieć, żeby nie narazić się na nieprzyjemne konsekwencje ze strony urzędu skarbowego.

Podliczając koszty wiążące się z zakupem samochodu, kierowcy zwykle biorą pod uwagę jedynie jego cenę i opłaty związane z rejestracją oraz ubezpieczeniem. Konieczność opłacenia podatku okazuje się dla wielu zaskoczeniem, a tym samym wydatkiem przekraczającym budżet założony na ten cel. Dowiedz się o tym więcej, a nic Cię nie zaskoczy.

PCC – czym jest podatek od czynności cywilnoprawnych?

Obowiązek zapłacenia podatku PCC (od czynności cywilnoprawnych) zachodzi wtedy, gdy dochodzi do porozumienia pomiędzy sprzedającym a kupującym, na mocy którego zostaje przekazane prawo własności do czegoś jednej stronie i pieniędzy drugiej. W związku z tym, obowiązek podatkowy nie dotyczy jedynie kupna-sprzedaży samochodów, ale również m.in.:

  • ruchomości – np. motocykli lub pojazdów rolniczych,
  • nieruchomości – np. mieszkań czy działek,
  • praw majątkowych – np. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub użytkowania wieczystego.

Podatek PCC dotyczy nie tylko umowy kupna-sprzedaży, ale również darowizny. W tym przypadku płaci go obdarowany – wyjaśnia Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w najtaniejuagenta.pl.

Kiedy należy zapłacić podatek od kupna samochodu?

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że podatek PCC należy zapłacić zawsze wtedy, gdy kupujesz używany samochód od prywatnego właściciela. Ponadto, muszą zostać spełnione dodatkowe warunki:

  • auto powinno znajdować się w Polsce podczas dokonywania transakcji,
  • pojazd może znajdować się za granicą, ale sprzedający powinien mieć siedzibę w Polsce i tutaj też powinna zostać spisana umowa.

Podatek PCC od zakupu auta płaci zawsze kupujący. Sprzedający z kolei może zostać obarczony inną daniną na rzecz Skarbu Państwa – podatkiem od sprzedaży samochodu.

Kto jest zwolniony z podatku od kupna samochodu?

Nie każda transakcja kupna samochodu wiąże się automatycznie z obowiązkiem podatkowym. W poniższej tabeli podsumowaliśmy sytuacje, w których trzeba i nie trzeba płacić daniny na rzecz urzędu skarbowego.

Jaki samochód?Czy trzeba zapłacić podatek PCC?
Kupiony w salonie samochodowymBrak
Kupiony w komisie (komis jest właścicielem)Brak
Kupiony w komisie (komis jest pośrednikiem a sprzedającym jest osoba fizyczna)2% wartości pojazdu
Kupiony od osoby prowadzącej działalność gospodarcząBrak
Zagraniczny (jeszcze nie zarejestrowany w Polsce), kupiony w komisieBrak (komis opłaca podatek akcyzowy)
Kupiony od obcokrajowca (osoby prywatnej) w Polsce2% wartości pojazdu
Kupiony za granicą (nie zarejestrowany w Polsce) - umowa została zawarta za granicąBrak (płacimy podatek akcyzowy: 3,1% wartości pojazdu jeśli auto ma silnik o poj. do 2,0 l lub 18,6% wartości pojazdu, gdy auto ma silnik o pojemności powyżej 2,0 l)
Kupiony w Polsce od osoby fizycznej2% wartości pojazdu
Wart więcej niż 1000 zł2% wartości pojazdu
Kupiony na użytek osoby niepełnosprawnejBrak
Wart mniej niż 1000 złBrak

Gdzie i kiedy zapłacić podatek od kupna samochodu (PCC)?

Deklaracja PCC-3 powinna zostać złożona w ciągu 14 dni od podpisania umowy kupna-sprzedaży. Druk możesz wysłać w dogodny sposób – pocztą, mailowo lub elektronicznie na skrzynkę podawczą konkretnego urzędu. Wyliczona kwota podatku powinna trafić w tym czasie na numer bankowy tego samego urzędu. Znajdziesz go na stronie internetowej.

Jak obliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu?

Należny podatek PCC wynosi 2% wartości samochodu. Kupujący zwykle zakładają z góry, że chodzi tu o kwotę wpisaną w umowie kupna-sprzedaży. Choć rzeczywiście bardzo często wygląda to w ten sposób, to jednak nie zawsze. Warto mieć tego świadomość, aby uniknąć ewentualnych problemów.

Podczas sprawdzania, czy nowy właściciel zapłacił odpowiednią wysokość podatku, urzędnicy wykorzystują specjalne bazy danych, w których znajdują się orientacyjne przedziały dla każdego modelu z osobna. Jeśli kwota transakcji na Twojej umowie będzie niższa lub wyższa od średniej, może zostać zakwestionowana. W takim przypadku fiskus może zażądać dopłacenia różnicy w podatku. Na wysunięcie takiego roszczenia ma aż 5 lat od dnia zakupu auta.

Czy można tego uniknąć? Wartość niektórych samochodów może być zaniżona ze względu na zły stan techniczny (np. powypadkowy), który oznacza konieczność późniejszego poniesienia wydatków na ich naprawę. Jeśli tak jest w Twoim przypadku, zadbaj o możliwość udokumentowania tego, np. przy użyciu zdjęć czy faktur za naprawy w warsztatach.

Przykład: Pan Tomasz z Elbląga kupił Alfę Romeo Stelvio z 2017 roku za 50 000 zł i opłacił podatek PCC w wysokości 1000 zł. Zdaniem urzędu skarbowego wartość auta była o 10 000 zł zaniżona jak na obecne stawki rynkowe, więc zażądał dopłacenia brakującego podatku. Na szczęście pan Tomasz dysponował rachunkami z warsztatu, które potwierdzały, że auto było powypadkowe. W związku z tym, fiskus odstąpił od żądania i nie było konieczności dopłacenia podatku.

Co grozi za brak opłaconego podatku od zakupu samochodu w 2024 r?

Jak nietrudno się domyślić, nieopłacenie podatku w terminie wiąże się z poważnymi konsekwencjami. W tym przypadku jest to kara nałożona przez naczelnika Urzędu Skarbowego. Jej wysokość zależy od minimalnej płacy ustalonej na dany rok. W 2024 roku będzie to zatem:

  • od 424 do 84 840 zł – od 1 stycznia do 30 czerwca,
  • od 430 do 86 000 zł – od 1 lipca do 31 grudnia.

Co możesz zrobić, jeśli spóźnisz się z opłaceniem podatku? O ile opóźnienie jest niewielkie i fiskus jeszcze nie zauważył braku, skutecznym rozwiązaniem może okazać się złożenie tzw. czynnego żalu. Jeśli naczelnik Urzędu Skarbowego przychyli się do Twojej prośby, być może skończy się na uregulowaniu zaległości z odsetkami. Jeśli nie, nie obędzie się bez opłacenia kary. Obowiązek opłacenia podatku PCC od kupna samochodu przedawnia się po 5 latach.

Co grozi za brak OC po zakupie samochodu?

Po zakupie samochodu musisz dopełnić jeszcze jednego obowiązku. Wraz z podpisaniem umowy kupna-sprzedaży stajesz się osobą odpowiedzialną za ubezpieczenie auta. Jeśli polisa zbywcy jest aktualna, możesz spokojnie wyjechać nim na drogę. Jeśli jednak umowa poprzedniego właściciela już się skończyła, musisz wykupić OC zanim odjedziesz nowym nabytkiem.

Co Ci grozi, jeśli nie kupisz od razu OC? Po pierwsze, narażasz się na karę za brak OC od UFG. Jej wysokość w 2024 roku przedstawiamy w poniższych tabelach.

Brak OC w styczniu - czerwcu 2024Samochód osobowySamochód ciężarowyPozostałe pojazdy (np. motocykle)
Do 3 dni1700 zł2550 zł280 zł
Od 4 do 14 dni4240 zł6360 zł710 zł
Powyżej 14 dni8480 zł12730 zł1410 zł
Brak OC w lipcu - grudniu 2024Samochód osobowySamochód ciężarowyPozostałe pojazdy (np. motocykle)
Do 3 dni1720 zł2580 zł290 zł
Od 4 do 14 dni4300 zł6450 zł720 zł
Powyżej 14 dni8600 zł12900 zł1430 zł

Dodatkowo, brak polisy OC podczas kontroli drogowej równa się mandatowi karnemu, a po wypadku – konieczności pokrycia wszelkich szkód z własnej kieszeni.

Podatek od kupna samochodu – co warto wiedzieć?

  • Podatek od kupna samochodu należy zapłacić po jego zakupie od osoby prywatnej na terenie Polski.
  • Wysokość podatku jest równa 2% wartości auta. Może być ona inna niż na umowie kupna-sprzedaży – musi odpowiadać wartości rynkowej.
  • Do rozliczenia podatku od kupna samochodu służy deklaracja PCC-3, którą trzeba złożyć do 14 dni od transakcji.
  • Nieopłacenie podatku w terminie wiąże się z karą wynoszącą od 1/10 do 20-krotności płacy minimalnej brutto.

FAQ - najczęściej zadawane pytania o podatek od kupna samochodu

  1. Otrzymałem samochód o wartości 8000 zł od dziadka. Czym muszę płacić podatek PCC?

    W takim przypadku mamy do czynienia z darowizną samochodu, od której (w niektórych przypadkach) należy zapłacić podatek od darowizny. Dziadek jest osobą najbliższą z I grupy podatkowej (podgrupy 0), a więc nie musisz płacić takiego podatku.
  2. Kupiłem uszkodzony samochód o wartości 12 000 zł. Czy od tej kwoty będę musiał zapłacić podatek?

    Tak. Musisz zapłacić podatek od 12 000 zł, czyli 240 zł. Urząd Skarbowy może zweryfikować wartość tego modelu i rocznika. Mogą być potrzebne zdjęcia na potwierdzenie stanu faktycznego auta.
  3. Czy mogę zaniżyć wartość pojazdu, aby nie płacić podatku?

    Nie radzimy zaniżać wartości pojazdu. Oprócz podatku od faktycznej kwoty zakupu mogą zostać doliczone odsetki. Urząd Skarbowy ma systemy, które przeliczają wartość pojazdu. Dodatkowo, w przypadku, gdy chciałbyś zwrócić samochód z powodu ukrytych wad, zaniżona wartość auta na umowie nie będzie dla ciebie korzystna.
  4. Przez jaki okres Urząd Skarbowy może mieć roszczenia do płatnika za nieopłacenie podatku od kupna samochodu?

    Urząd Skarbowy ma 5 lat na roszczenia dotyczące wpisania niewłaściwej wartości pojazdu lub braku uiszczenia opłaty PCC.
  5. Czy kupując samochód w komisie muszę opłacić PCC?

    W przypadku zakupu pojazdu w komisie musisz być uważny. Czasem komis jest tylko pośrednikiem w transakcji między nabywcą a osobą fizyczną będącą sprzedającym. Wtedy trzeba będzie zapłacić 2% wartości pojazdu. Natomiast, jeżeli to komis będzie sprzedawcą auta i otrzymasz fakturę VAT, nie musisz się rozliczać z Urzędem Skarbowym.
  6. Dlaczego muszę zapłacić podatek skoro wydałem pieniądze na samochód?

    Podatek od kupna samochodu nie jest związany ze wzbogaceniem się, lecz z czynnością cywilnoprawną, jaką jest zawarcie umowy kupna-sprzedaży.
  7. Czy muszę podać do Urzędu Skarbowego wartość rynkową pojazdu zamiast wartość z umowy sprzedaży?

    Jeśli jest to rzeczywista wartość rynkowa pojazdu, to nie. Jeśli urząd ją zakwestionuje i przyjmie wyższą wartość, to trzeba będzie dopłacić do podatku.
  8. Jestem osobą z niepełnosprawnością i właśnie kupiłem swój pierwszy samochód osobowy – co z podatkiem?

    Jeżeli kupiłeś pojazd na własne potrzeby i jest on przystosowany do stopnia / rodzaju Twojej niepełnosprawności, nie będziesz musiał płacić podatku od kupna samochodu.
  9. Kupiłem nowy samochód w salonie, gdzie do ceny doliczony był VAT. Czy powinienem zapłacić również PCC?

    Nie. Podatek PCC nie dotyczy transakcji, których stroną sprzedającą jest przedsiębiorca i kupujący otrzymuje od niego fakturę VAT.
  10. Jakie mogą być konsekwencje zaniżenia wartości pojazdu?

    Urząd skarbowy przyjmie własną interpretację wartości samochodu i zażąda dopłacenia różnicy w podatku.
  11. Jaka jest kara za spóźnienie z opłaceniem podatku PCC?

    Jej wysokość może wynieść od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia brutto.
  12. Jak zapłacić podatek od kupna samochodu przez internet?

    Deklarację PCC-3 znajdziesz w usłudze e-Deklaracje i podpiszesz albo danymi autoryzującymi, albo podpisem elektronicznym. Kwotę podatku przelejesz natomiast przelewem elektronicznym.
  13. Gdzie zapłacić podatek od kupna samochodu?

    Podatek powinien zostać zapłacony w urzędzie skarbowym odpowiadającym Twojemu adresowi zamieszkania.
  14. Czy muszę zapłacić podatek od kupna samochodu?

    Tak, Taki obowiązek powstaje wraz z przeprowadzeniem czynności cywilnoprawnej, jaką jest transakcja kupna/sprzedaży samochodu.
  15. Czy zakup samochodu trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

    Jeśli wartość samochodu przekracza 1000 zł, to tak. Wtedy zachodzi bowiem obowiązek zapłaty podatku od kupna samochodu.
  16. Ile czasu na PCC od samochodu?

    Na złożenie deklaracji i opłacenie podatku masz 14 dni od przeprowadzenia transakcji.
  17. Kto jest zwolniony od podatku od kupna samochodu?

    Zwolnienie dotyczy przede wszystkich pojazdów wartych mniej niż 1000 zł oraz kupionych na użytek osoby niepełnosprawnej. Szczegółową listę wyłączeń znajdziesz w tabeli powyżej.
  18. Jak obliczyć PCC od samochodu?

    Kwota podatku wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Dla przykładu, dla samochodu o wartości 150 tys. zł będzie to 3000 zł.
  19. Gdzie zapłacić PCC od kupna samochodu?

    Kwotę podatku możesz zapłacić w kasie urzędu skarbowego albo przelać bezpośrednio na jego konto.
Stefania Stuglik
[Głosów: 3 Średnia: 5]