Kasowanie punktów karnych

Punkty karne można dziś otrzymać nawet za stosunkowo niewielkie wykroczenia drogowe, dlatego zdecydowanie warto unikać łamania przepisów. Co w sytuacji, kiedy liczba punktów na Twoim koncie zbliża się do ustawowego limitu? Czy jest możliwa ich redukcja? Jak to zrobić? Sprawdź.

Za co można dostać punkty karne? Jaki jest taryfikator?

W 2023 roku wszedł w życie nowy taryfikator punktów karnych i mandatów. Zgodnie z przepisami kierowca może obecnie dostać nawet 15 punktów karnych za jedno wykroczenie. Dotyczy to np. przekroczenia prędkości o więcej niż 70 km/h, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na przejście czy prowadzenia pojazdu w stanie po spożyciu alkoholu.

Warto wiedzieć, że punkty się sumują. To znaczy, że jeśli będziesz jednocześnie jechał zbyt szybko, rozmawiał przez telefon i miał niezapięte pasy, w razie zatrzymania możesz od razu stracić prawo jazdy na określony czas.

Najczęściej karanym wykroczeniem na polskich drogach jest nadmierna prędkość. Wielu kierowców wciąż traktuje znaki drogowe i zasady ogólne jedynie jako „delikatną wskazówkę” dotyczącą szybkości na liczniku. W konsekwencji mogą się narazić na znacznie surowsze kary niż przed zmianą taryfikatora.

Nadmierna prędkość a punkty karne

Ile kosztuje zbyt szybka jazda? Sprawdź kilka przykładowych pozycji z nowego taryfikatora.

Przekroczenie prędkości:

• do 10 km/h – mandat 50 zł, 1 punkt karny,
• od 11 do 15 km/h – mandat 100 zł, 2 punkty karne,
• od 21 do 25 km/h – mandat 200 zł, 5 punktów karnych,
• ponad 30 km/h – mandat 800 /1600 zł, 9 punktów karnych,
• ponad 71 km/h – mandat 2500/5000 zł, 15 punktów karnych.

Z czego wynikają dwie różne wysokości mandatów przy niektórych wykroczeniach? Są one związane z pojęciem recydywy. Zostało ono wprowadzone wraz z nowym taryfikatorem. Dotyczy sytuacji, w których kierujący po raz drugi w okresie dwóch lat łamie ten sam przepis. Kolejne wykroczenie jest karane dwukrotnie surowiej. W przypadku recydywy policjant ma również prawo skierować sprawę do sądu, który może orzec grzywnę w wysokości do 30 000 zł.

Inne wykroczenia – ile punktów?

Nadmierna prędkość nie jest jedynym występkiem na drodze, za który można dostać punkty karne. Są one przewidziane również za łamanie wielu innych przepisów. Sprawdź, jakie wykroczenie są karane punktami karnymi i jak wyglądają różnice względem poprzedniego taryfikatora.

• parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych – 5 pkt (dotychczas 0 pkt.),
• rozmowa przez telefon komórkowy – 5 pkt (dotychczas 0 pkt),
• zakrywanie świateł, oznaczeń lub tablic rejestracyjnych – 3 pkt (dotychczas 0 pkt.),
• wjazd na skrzyżowanie, jeśli nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – 2 pkt (dotychczas 0 pkt),
• przewóz dzieci niezgodnie z przepisami (w szczególności bez fotelika) – 6 pkt (dotychczas 3 pkt),
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na oznakowanym przejściu – 10 pkt (dotychczas 8 pkt),
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania – 6 pkt (dotychczas 5 pkt),
• wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i przed nimi – 10 pkt (dotychczas 9 pkt),
• cofanie na drodze ekspresowej lub autostradzie – 5 pkt (dotychczas 3 pkt),
• niezatrzymanie pojazdu przed znakiem STOP – 2 pkt (dotychczas 1 pkt)

To oczywiście jedynie kilka wybranych wykroczeń, za które można dostać punkty. Jest ich znacznie więcej. Dokładne informacje na temat naruszeń przepisów i kar, jakie za nie grożą, można znaleźć w kodeksie drogowym i na stronie Ministerstwa Infrastruktury.

Warto także wiedzieć, że za niektóre wykroczenia można od razu stracić prawko, a dokładniej zostanie ono zatrzymane na pewien okres. Dotyczy to m.in. przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym o ponad 50 km/h.

Jakie są limity punktów karnych?

Ile punktów na koncie oznacza utratę prawka? To zależy od stażu w prowadzeniu pojazdów.

• 20 punktów karnych– młody kierowca, czyli przed upływem jednego roku od dnia wydania prawa jazdy po raz pierwszy, nie może przekroczyć 20 punktów karnych. Jeżeli zgromadzi ich więcej, uprawnienie do kierowania pojazdami silnikowymi zostanie cofnięte. To znaczy, że musi ponownie odbyć szkolenie w Ośrodku Szkolenia Kierowców i zdać egzamin państwowy na prawo jazdy.
• 24 punkty karne– każdy pozostały kierowca.

Ważne! Punkty karne można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich to tymczasowe, czyli za wykroczenia, za które kierowca nie przyjął mandatu. Nie są doliczone do konta kierowcy do czasu zakończenia postępowania sądowego. Aktywne punkty to z kolei te, które znajdują się na koncie kierowcy (przyjął mandat).

Gdzie sprawdzić liczbę punktów karnych?

Liczbę punktów karnych na swoim koncie możesz sprawdzić w komisariacie policji lub za pomocą systemu CEPiK 2.0. Tam uzyskasz dostęp do swoich aktualnych danych z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Aby skorzystać z bazy CEPIK (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców), musisz mieć profil zaufany, który służy do potwierdzenia Twojej tożsamości.

Ważne! Możesz sprawdzić tylko informacje o swoich punktach. Nie ma możliwości zobaczenia danych dotyczących innych kierowców.

Jak sprawdzić punkty w CEPIK?

1. Kliknij „Sprawdź swoje punkty karne”.
2. Zostaniesz przeniesiony na stronę profilu zaufanego. Zaloguj się na swoje konto.
3. Po zalogowaniu system przeniesie Cię do serwisu mObywatel.
4. Od razu zobaczysz informację o Twoich punktach karnych.

Jeśli potrzebujesz urzędowego zaświadczenia o punktach karnych, dostaniesz je wyłącznie w komisariacie policji. Nie można wygenerować go przez Internet.

Jak sprawdzić punkty w komisariacie?

1. Udaj się na dowolny komisariat w Polsce.
2. Przygotuj dowód tożsamości.
3. Poproś o informację o punktach karnych.

Jeśli potrzebujesz zaświadczenia urzędowego o liczbie punktów, najpierw musisz wnieść opłatę i przedstawić policjantowi potwierdzenie jej dokonania.

Po jakim czasie zerują się punkty?

Od 17 września 2022 r. obowiązuje mechanizm uzależniający usunięcie punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego od zapłaty mandatu. Punkty są kasowane najczęściej po upływie roku (choć przez pewien czas ten okres wynosił dwa lata). Co ważne, termin jest liczony od dnia zapłaty grzywny.

Jak wyglądają szczegóły redukowania punktów karnych? Twoje konto zostanie wyzerowane w następujących sytuacjach:

• po roku od dnia, w którym opłacisz mandat, jeśli:
  • dostałeś mandat, który stanowi dochód budżetu państwa,
  • otrzymałeś mandat  wystawiony przez Inspekcję Transportu Drogowego;
• po roku od daty uprawomocnienia się wyroku – jeżeli nie przyjmiesz mandatu i w Twojej sprawie orzeka sąd;
• jeśli dostaniesz pozytywny wynik kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji;
• jeśli starosta wyda decyzję  o cofnięciu uprawnienia do kierowania (stracisz prawo jazdy);
• jeśli starosta odmówi wydania decyzji o skierowaniu Cię na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji albo o cofnięciu uprawnień.

Najczęściej spotykaną sytuacją jest usunięcie punktów karnych po roku od zapłaty mandatu, tj. gdy się „przedawnią”.

Przekroczenie limitu punktów karnych – czym grozi?

Konsekwencje przekroczenia dopuszczalnego limitu punktów karnych zależą od stażu w prowadzeniu pojazdu, czyli tego, jak długo masz prawo jazdy. Wyróżnia się dwie sytuacje.

1. Kierowcy, którzy mają prawo jazdy ponad rok i mają na koncie więcej niż 24 punkty karne – dostają od starosty skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (taki sam jak na prawo jazdy) oraz na badanie psychologiczne. Jeżeli nie zaliczą jednego z tych dwóch elementów, starosta cofnie im uprawnienia do prowadzenia pojazdów.

1. Kierowcy mający prawo jazdy krócej niż rok, którzy zgromadzili na koncie więcej niż 20 punktów karnych – starosta od razu cofnie im wszystkie uprawnienia do prowadzenia pojazdów, bez żadnych wyjątków.

Anulowanie punktów karnych w 2024?

Zastanawiasz się, jak zbić punkty karne ze swojego konta? Ich redukcja jest możliwa dzięki uczestnictwu w specjalnych kursach organizowanych w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego (WORD). Takie szkolenia składają się z części teoretycznej i praktycznej (tak samo jak kurs na prawo jazdy). Pierwsza część, czyli teoria, obejmuje 8 wykładów po 45 minut każdy. Szkolenie obejmuje tematykę:

• przepisów ruchu drogowego – wykłady są prowadzone przez policjanta lub osobę, która ma specjalistyczną wiedzę w tym zakresie,
• wypadków drogowych – prowadzący omawiają skutki, przyczyny oraz sposoby zapobiegania kolizjom,
• prawnych i społecznych skutków wypadków – mają one uświadamiać kierowcom łamiącym przepisy konsekwencje wynikające z poważnych zdarzeń drogowych,
• psychologicznych aspektów kierowania pojazdem – wykłady są prowadzone przez psychologa transportu.

Każdy uczestnik musi także uczestniczyć w zajęciach praktycznych. Obejmują one przede wszystkim awaryjne hamowanie na placu manewrowym samochodem poruszającym się z prędkością od 30 do 50 km/h.

Ile punktów można usunąć na kursie?

Szkolenie redukuje 6 najstarszych punktów karnych (mogą pochodzić z kilku mandatów). Zerowanie punktów karnych to dobre rozwiązanie dla kierowców, którzy zbliżają się górnego limitu i chcą uniknąć odebrania uprawnień.

Kto nie może skorzystać z likwidacji punktów karnych ze swojego konta?

Nie każdy może skorzystać z opcji likwidacji punktów karnych ze swojego konta. Takiej możliwości nie mają osoby, które:

• mają uprawnienia do kierowania pojazdami krócej niż rok,
• zgromadziły ponad 24 punkty karne,
• zgłosiły się do WORD-u bez wymaganych dokumentów lub nie wniosły opłaty za kurs.

Jak zapisać się na kurs, aby zbić punkty karne?

W kursie mogą uczestniczyć kierowcy, którzy mają prawo jazdy od co najmniej roku i zgromadzili mniej niż 24 punkty karne. Niezbędne jest także zgłoszenie się na szkolenie i wniesienie opłaty. W kursie może wziąć udział każdy, kto spełnia powyższe warunki oraz ma polskie prawo jazdy. Takie same zasady obowiązują obcokrajowców, którzy mają uprawnienia wydane w Polsce.

Możesz zapisać się na szkolenie podczas osobistej wizyty w placówce WORD lub zgłosić się telefonicznie lub mailowo. Zostaniesz poproszony o wypełnienie oraz złożenie karty uczestnika i dokonanie opłaty za kurs. Zwykle możesz to zrobić przelewem lub gotówką bezpośrednio w ośrodku.

Po zakończeniu szkolenia otrzymasz zaświadczenie. Nie musisz go nigdzie zanosić, ponieważ informacja o redukcji Twoich punktów zostanie automatycznie przekazana do odpowiedniej jednostki policji. Jej komendant zmniejszy Ci liczbę punktów o 6. Będzie to również widoczne w bazie CEPiK.

Punkty karne a ubezpieczenie

Wiele osób zastanawia się, czy punkty karne wpływają na wysokość składki na polisę OC. Od 2022 roku firmy ubezpieczeniowe, które dołączyły do bazy UFG (Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego) mogą uzyskać informację, jakiego wykroczenia drogowego dopuścił się kierowca i ile punktów karnych ma na swoim koncie.

Ubezpieczyciel może, ale nie musi, uwzględniać takich danych podczas wyliczania składki ubezpieczeniowej. Zwykle, jeśli złamanie przepisów nie wiązało się z wyrządzeniem szkody (np. spowodowaniem kolizji i wypłatą odszkodowania), towarzystwa ubezpieczeniowe nie biorą pod uwagę punktów karnych. To jednak może się zmienić.

Pamiętaj, że polisa OC jest obowiązkowa dla każdego zarejestrowanego pojazdu. Musisz zachować ciągłość ubezpieczeniową swojego auta, nawet jeśli straciłeś prawo jazdy za punkty karne.

Źródła:

• NOWY TARYFIKATOR PUNKTÓW KARNYCH: czarnkow.policja.gov.pl/wl2/ruch-drogowy/warto-wiedziec/6269,Nowy-taryfikator-punktow-karnych.html
• Nowy taryfikator: yanosik.pl/nowy-taryfikator/
• Art.98. Kodeks drogowy – [Punkty karne] – Kierujący pojazdami
• gov.pl/web/infrastruktura/od-17-wrzesnia-wazne-zmiany-w-przepisach-ruchu-drogowego
• gov.pl/web/gov/sprawdz-swoje-punkty-karne