Wprowadzenie nowego wzoru prawa jazdy wywołało spore zamieszanie, ale spokojnie – do rewolucji w wydawaniu tych dokumentów nie doszło. Kto jednak musi wymienić stare prawo jazdy? Gdzie to zrobić? I jaki jest koszt wymiany prawa jazy? Wszystkiego dowiesz się poniżej.
- Jakie dokumenty będą potrzebne i gdzie należy je złożyć?
- Jak długo trwa wymiana prawa jazdy?
- Ile kosztuje wymiana prawa jazdy?
- Gdzie i jak należy złożyć wniosek o wydanie prawa jazdy?
- Ile trzeba czekać na wydanie dokumentu prawa jazdy?
- Na jaki okres wydawany jest dokument prawa jazdy?
- Kiedy dodatkowo trzeba wymienić prawo jazdy?
Od pewnego czasu w Polsce obowiązuje inny wzór prawa jazdy. Nowy dokument przede wszystkim inaczej wygląda graficznie. Różni się także jedną istotną kwestią – nie ma na nim podanego adresu zamieszkania kierowcy. Dlaczego? Ponieważ Trybunał Konstytucyjny uznał, że ta informacja jest zbyteczna i co więcej – za każdym razem, gdy zmienialiśmy adres zamieszkania lub np. samorząd zmieniał nazwę ulicy, to musieliśmy zmienić też prawo jazdy, a wiązało się to z opłatą w wysokości co najmniej 100,50 zł.
W nowym prawie jazdy zapisu o adresie już nie ma, więc w przypadku zmiany miejsca zamieszkania nie trzeba go już wymieniać.
UWAGA! Posiadacze starych praw jazdy nie muszą wymieniać ich na nowe. Zrobią to, gdy ich obecny dokument straci ważność (na ogół wydawany jest na 15 lat) lub w latach 2028-2033, jeśli ich prawo jazdy jest wydane na czas nieokreślony.
Prawo jazdy powinny więc wymieniać osoby, których:
- zmieniło się imię lub nazwisko,
- zmieniło się miejsce zamieszkania (tylko dla posiadaczy „starych” praw jazdy),
- prawo jazdy straciło ważność,
- kategoria prawa jazdy straciła ważność.
Jakie dokumenty będą potrzebne i gdzie należy je złożyć?
Aby wymienić prawo jazdy, należy przygotować:
- wniosek o wydanie prawa jazdy, który można otrzymać w urzędzie lub pobrać ze strony obywatel.gov.pl,
- aktualne zdjęcie (kolorowe, ostre, na jednolitym jasnym tle, wykonane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku, o wymiarach: 35×45 mm. Fotografia ma przedstawiać całą głowę, wizerunek nie dalej niż do górnej części barków, naturalny kolor skóry i wyraźnie oczy),
- potwierdzenie wniesienia opłaty za prawo jazdy,
- dowód osobisty albo paszport,
- w przypadku cudzoziemców paszport lub kartę pobytu,
- prawo jazdy,
- orzeczenie lekarskie (poprzednie badania lekarskie i psychologiczne są ważne tak długo, jak uprawnienia do kierowania pojazdami).
Jak długo trwa wymiana prawa jazdy?
Na nowe prawo jazdy będziesz czekał do dziewięciu dni roboczych. W szczególnych przypadkach (jak np. zakaz prowadzenia pojazdów) urzędnicy zastrzegają sobie prawo przedłużenia tego czasu do dwóch miesięcy.
Na szczęście nie trzeba już wydzwaniać lub chodzić do urzędu, by dowiedzieć się, czy nasze nowe dokumenty już czekają. Wystarczy wejść na stronę www.kierowca.pwpw.pl lub www.info-car.pl, podać swój numer PESEL, a także imię oraz nazwisko i otrzymamy informację o statucie naszej sprawy.
Ile kosztuje wymiana prawa jazdy?
Teoretycznie, za wydanie nowego dokumentu trzeba zapłacić 100,50 zł, ale to tylko opłata urzędowa. Sporo będą kosztowały nas pozostałe wymagane załączniki. Ile?
- zdjęcie – co najmniej 10 zł,
- badania lekarskie (jeśli są potrzebne) – 200 zł,
- opłata urzędowa – 100,50 zł.
Opłaty można dokonywać w kasie urzędu, a także przelewem (w urzędzie zostaniesz poproszony o potwierdzenie opłaty).
Przeczytaj: Prawo jazdy – ile kosztuje kurs?
Gdzie i jak należy złożyć wniosek o wydanie prawa jazdy?
Dotychczasowe prawo jazdy straciło ważność lub je zgubiłeś? Musisz wnioskować o wymianę dokumentu na nowy. Czeka Cię procedura administracyjna, konieczne jest więc złożenie wniosku i załączników. Dobrą wiadomością jest to, że obecnie, aby ubiegać się o wydanie nowych uprawnień do kierowania pojazdami, nie musisz wychodzić z domu. Formalności możesz przeprowadzić przez internet.
Możesz złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy:
- osobiście lub przez pełnomocnika;
- pocztą;
- online – za pośrednictwem portalu epuap.gov.pl.
Gdzie złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy?
Rozpatrują je pracownicy urzędów miast, starostw powiatowych i urzędów dzielnic. W ostatnim typie placówek wnioski o wymianę prawa jazdy składają wyłącznie mieszkańcy stolicy.
Jak złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy przez Internet?
Nie chcesz czekać w kolejce do okienka? Nie musisz tego robić. Obecnie wniosek o wymianę prawa jazdy możesz złożyć online. Do załatwienia sprawy posłuży Ci portal ePUAP.
Jak złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy przez internet – instrukcja krok po kroku:
- Przejdź na portal ePUAP.
- Z katalogu wybierz „Motoryzacja i transport”.
- Wśród najczęściej załatwianych spraw znajdź „Wymiana prawa jazdy” lub „Utracenie prawa jazdy” – w zależności od przyczyny, dla której ubiegasz się o wydanie nowego dokumentu.
- Podaj nazwę urzędu, w którym chcesz wymienić prawo jazdy.
- Wybierz sposób logowania – to m.in. profil zaufany, bankowość elektroniczna i aplikacja mObywatel.
- Postępuj zgodnie z instrukcją – przeprowadzi Cię ona przez proces wypełniania wniosku i dołączania wymaganych załączników.
Ile trzeba czekać na wydanie dokumentu prawa jazdy?
Jeżeli musisz wymienić dokument, z pewnością zastanawiasz się, ile czasu upłynie do wymiany prawa jazdy na nowe od złożenia wniosku. W 2023 roku terminy wyglądają następująco:
- do 9 dni roboczych – czyli podstawowy czas oczekiwania liczony od dnia złożenia wniosku,
- do 2 miesięcy – tylko, jeśli urzędnicy mają pewne wątpliwości i muszą wyjaśnić Twoją sytuację.
Aby szybko sprawdzić, czy odbiór prawa jazdy jest już możliwy, nie musisz chodzić ani dzwonić do urzędu. Skorzystaj ze strony info-car.pl, gdzie od razu sprawdzisz status sprawy po podaniu numeru PESEL.
Na jaki okres wydawany jest dokument prawa jazdy?
Nowe rozporządzenie Ministra Infrastruktury dotyczące terminu ważności dokumentu prawa jazdy weszło w życie w 2013 r. Zgodnie z nim obecnie kierowcy mogą mieć:
- prawo jazdy bezterminowe (jeśli zostało ono wydane przed 19 stycznia 2013 r.),
- terminowe (gdy dokument został wystawiony 19 stycznia 2013 r. lub później).
Czy bezterminowe prawo jazdy trzeba wymienić?
Może być taka konieczność. Nowelizacja przepisów ustawy o kierujących pojazdami wprowadziła obowiązek wymiany praw jazdy wydanych do dnia 18 stycznia 2013 r. Co to oznacza? Najpóźniej za 10 lat (od 2023 roku) Twoje bezterminowe prawo jazdy trzeba będzie zastąpić dokumentem z terminem ważności.
Wydawanie bezterminowych dokumentów już nie obowiązuje. Obecnie dokument może mieć datę ważności nie dłuższą niż 15 lat.
Wymiana bezterminowych praw jazdy
Obowiązkowa wymiana bezterminowego prawa jazdy odbędzie się w okresie od 19 stycznia 2028 r. do 18 stycznia 2033 r. Nie będzie trzeba dołączać do wniosku aktualnych badań lekarskich i zapłacisz jedynie za wymianę dokumentu.
Mimo że wymiana bezterminowych praw jazdy jeszcze się nie rozpoczęła, to już dziś jest źródłem pewnych wątpliwości. Dotyczą one głównie kierowców, którzy w momencie złożenia wniosku o wydanie prawa jazdy np. kategorii A, korzystają już z bezterminowego prawa jazdy innej kategorii, np. B.
Po odbiorze nowego dokumentu często odkrywają oni, że urzędnik określił również termin ważności uprawnień do kierowania pojazdami kategorii B zgodnie z dołączonym do wniosku orzeczeniem lekarskim. W takich sprawach sądy zwykle stają po stronie kierowców.
Jak długo ważne jest prawo jazdy wydane po 2013 roku?
Zastanawiasz się, na jaki okres są wydawane prawa jazdy od 19 stycznia 2013 r. Ważne są tutaj dwa czynniki:
- kategoria prawa jazdy,
- Twój stan zdrowia.
Masz problemy ze wzrokiem lub słuchem? Ze względów zdrowotnych prawo jazdy może zostać wydane na okres krótszy, czyli np. rok czy 2 lata. Decydująca jest opinia lekarza, która znajdzie się w orzeczeniu lekarskim.
Przykład: Pan Bartosz nie ma żadnych problemów zdrowotnych. Dlatego najprawdopodobniej otrzyma od lekarza orzeczenie, na podstawie którego jego prawo jazdy kategorii B będzie ważne przez maksymalny okres (czyli 15 lat).
Kiedy dodatkowo trzeba wymienić prawo jazdy?
Wymiana prawa jazdy dotyczy nie tylko kierowców, których dokument stracił ważność. Są także inne sytuacje, gdy zachodzi taka konieczność. Dzieje się tak m.in. po zmianie danych osobowych – imienia lub nazwiska.
Czy konieczna jest wymiana prawa jazdy po ślubie?
Po ślubie każdy z małżonków ma kilka możliwości w zakresie nazwiska:
- może pozostać przy swoim nazwisku,
- przybrać nazwisko współmałżonka,
- wybrać nazwisko dwuczłonowe.
Pierwsza sytuacja nie wymaga wymiany prawa jazdy, ponieważ dane się nie zmieniają. Druga wiąże się z wymianą dokumentów. Po zmianie nazwiska masz na to 30 dni.
Czy trzeba wymienić prawko po zmianie adresu?
Na prawie jazdy wydawanym od 4 marca 2019 r. nie umieszcza się już adresu kierowcy. To oznacza, że zmiana miejsca zamieszkania nie wiąże się z koniecznością wyrobienia nowego dokumentu. Dla kierowców jest to duża oszczędność. Nie muszą oni płacić za wydanie nowego prawa jazdy.
Jeśli posługujesz się prawem jazdy starego typu z miejscem na adres, również nie musisz tego robić. Możesz korzystać z dokumentu do momentu obowiązku jego wymiany. Takie ułatwienie dla kierowców zostało wprowadzone wraz z nowym wzorem prawa jazdy bez adresu zamieszkania.
Jak wyrobić prawo jazdy po utracie dokumentu?
Utrata prawa jazdy, np. jego zgubienie, to kolejna sytuacja, gdy konieczne jest wyrobienie nowego dokumentu. Aby otrzymać wtórnik, musisz:
- złożyć komplet dokumentów wraz z oświadczeniem pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań,
- dołączyć do wniosku zniszczone prawo jazdy – jeżeli masz np. jego fragmenty,
- opłacić wydanie nowego egzemplarza.
Czas oczekiwania na wydanie wtórnika prawa jazdy jest taki sam jak w przypadku oczekiwania na nowy dokument lub jego wymianę.
Czy trzeba przechodzić badanie lekarskie przed zmianą prawa jazdy?
To zależy od powodu, dla którego wymieniasz prawo jazdy. Czasami wykonanie badań lekarskich nie jest wymagane, a niekiedy jest obowiązkowe.
Nie musisz przechodzić badania lekarskiego, jeżeli wymieniasz prawo jazdy z powodu:
- zmiany danych osobowych – np. po ślubie;
- utraty dokumentu – zgubienia, kradzieży czy zniszczenia;
- zmiany przepisów – dotyczy kierowców mających bezterminowe prawo jazdy, którzy w przyszłości będą mieli obowiązek je wymienić.
Dla kogo badanie lekarskie jest obowiązkowe?
Dla kierowcy, który ze względu na stan zdrowia otrzymał orzeczenie lekarskie na okres krótszy niż 15 lat.
Przykład: Pan Kazimierz ma krótkowzroczność. Zgodnie z orzeczeniem lekarza jego prawo jazdy będzie ważne tylko 4 lata. Po upływie tego czasu musi on złożyć wniosek o wydanie nowego dokumentu, dołączając do niego aktualne orzeczenie lekarskie.
Aktualne badania lekarskie do wniosku o wymianę prawa jazdy zawsze muszą dołączyć kierowcy zawodowi. W ich przypadku przepisy są surowe. Kierowcy w wieku:
- do 60 lat – muszą przedłożyć zaświadczenie od lekarza co 5 lat;
- powyżej 60 lat – przedstawiają zaświadczenie od lekarza co 30 miesięcy.
Wszelkie nieścisłości związane z wydawaniem prawa jazdy można zgłaszać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Bibliografia:
- Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami – https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110300151/U/D20110151Lj.pdf
- Kategorie prawa jazdy – https://www.gov.pl/web/gov/kategorie-prawa-jazdy
- Prawo jazdy – regulacje prawne – https://info-car.pl/new/prawo-jazdy/regulacje-prawne
- Wydawanie praw jazdy – https://lexlege.pl/ustawa-o-kierujacych-pojazdami/rozdzial-3-wydawanie-praw-jazdy/7691/
Co należy wiedzieć o wymianie prawa jazdy?
- Od 4 marca 2019r. w Polsce obowiązuje inny wzór prawa jazdy.
- Nowe prawo jazdy ma inny wygląd graficzny i nie widnieje na nim adres zamieszkania kierowcy.
- Posiadacze starych praw jazdy mogą wymienić je na nowe, gdy obecny dokument straci ważność.
- Wniosek o nowe prawo jazdy należy złożyć (w zależności od miejsca zamieszkania): w urzędzie miasta, w starostwie powiatu lub w urzędzie dzielnicy.
Najczęściej zadawane pytania o wymianę prawa jazdy a koszty:
-
Czy można dostać nowe prawo jazdy bezterminowo?
Obecnie nie ma takiej możliwości. W 2013 roku zmieniły się przepisy. Zgodnie z nimi maksymalny czas obowiązywania uprawnień wynosi 15 lat. Po ich upływie należy go wymienić na nowy. Wiąże się to z obowiązkiem przejścia badań lekarskich. -
Czy można prowadzić pojazd bez prawa jazdy?
Aktualnie kierowcy podczas prowadzenia pojazdu nie muszą mieć przy sobie fizycznej wersji prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego i potwierdzenia ważności polisy OC. Nie oznacza to jednak, że można nie mieć tych dokumentów w ogóle. Zabronione jest kierowanie autem bez uzyskania prawa jazdy. Nie trzeba jedynie mieć przy sobie samego dokumentu. Można trzymać go np. w domu. -
Zgubiłem prawo jazdy - co teraz?
Należy zgłosić taką sytuację do urzędu, składając odpowiednie dokumenty, ponieść opłatę oraz poczekać na wydanie nowego prawa jazdy. Procedura jest zbliżona do tej związanej ze składaniem wniosku po raz pierwszy. Należy jednak zaznaczyć powód, dla którego wnioskuje się o wydanie wtórnika.