Winiety – kiedy trzeba je mieć, gdzie kupić i ile kosztują w 2023r?

Wyjeżdżając samochodem za granicę trzeba pamiętać o winietach i doliczyć je do kosztu podróży. Opłaty drogowe obowiązują w kilku krajach Europy na wybranych odcinkach autostrad i dróg ekspresowych. Z artykułu dowiesz się, ile kosztują winiety i jakie kary grożą za ich brak.

Co to jest winieta?

Winieta to nalepka, która potwierdza wniesienie opłaty za rejestrację, ubezpieczenie, użytkowanie drogi czy autostrady. Nazwa “winieta” powstała w połowie XX w. we Francji (z franc. vignette – naklejka). 

Często potocznie mówi się o winietach w kontekście każdej opłaty za użytkowanie drogi. Winieta to dosłownie naklejka, znaczek, potwierdzający wniesienie opłaty. W niektórych krajach może mieć wersję elektroniczną, co znacznie ułatwia życie, jadąc samochodem po trasie. Ale nie wszystkie opłaty poświadcza się winietami, czasem płaci po prostu przejazd na bramce. Inaczej: każda winieta jest opłatą, ale nie każda opłata drogowa to winieta. Z punktu widzenia kierowcy nie ma żadnej różnicy, ale pod kątem przepisów już tak.

W Polsce winiet, w dosłownym znaczeniu, nie mamy, lecz za przejazdy niektórymi drogami płacić trzeba. Obecnie z opłat za przejazd wszystkimi drogami ekspresowymi i na większości autostrad zwolnieni są właściciele samochodów osobowych do 3,5 t.  Nie ma jednolitej ceny za przejazd. Ustala ją zarządca drogi (niektóre drogi mają prywatnych właścicieli, tzw. koncesjonariuszy) na podstawie ponoszonych kosztów i szacowanego ruchu.

W jakich krajach samochody osobowe muszą mieć winietę w 2023 roku?

W 2023 r. winiety obowiązują w dziewięciu krajach europejskich:

• Austria,
• Bułgaria,
• Czechy,
• Łotwa (samochody osobowe do 3 ton nie muszą mieć winiety, obowiązek jest powyżej tej masy),
• Rumunia,
• Słowacja,
• Słowenia,
• Szwajcaria,
• Węgry.

Uwaga – fakt, że winiety obowiązują tylko w wymienionych państwach, nie oznacza, że po pozostałych można poruszać się bezpłatnie. Całkowicie darmowe drogi w Europie są w Finlandii, Estonii, Litwie, Luksemburgu, Niemczech, Liechtensteinie i Ukrainie. W niektórych krajach, jak w Polsce, trzeba płacić za przejazd poszczególnymi drogami, ale te opłaty nie zaliczają się do winiet.

Poniżej znajdują się kraje, gdzie po większości terytorium samochód osobowy do 3,5 t przejedzie za darmo, a opłaty dotyczą tylko wybranych odcinków:

• Belgia – z wyjątkiem tunelu Liefkenshoek w pobliżu Antwerpii.
• Czarnogóra – oprócz tunelu Sozina na trasie z Podgoricy do Sutomore – 2,5 euro i na autostradzie na trasie Podgorica-Kolasin – 3,5 euro.
• Dania – płatny jest przejazd przez mosty: Oresund (łączący Danię ze Szwecją) i Storebaelt.
• Holandia – z wyjątkiem tuneli Kil na trasie Gravendeel – Dordrecht (2 euro) i Westerschelde (5 euro).
• Szwecja – za przejazd mostami Oresund, Motala i Sundsvall oraz obowiązuje opłata za wjazd do Sztokholmu i Göteborgu, ale tylko w wybranych godzinach (od godz. 6:00 do 18:30) i w dni robocze.

 Jak długo winiety są ważne w 2023 roku?

Nie ma jednej daty ważności dla winiet we wszystkich krajach. Każde państwo może ustalić inny okres obowiązywania, a poza tym winiety występują zazwyczaj w kilku opcjach czasowych. Np. kierowca, który jedzie do Słowenii może wybrać winietę:

• 10-dniową,
• 30-dniową,
• ważną 365 dni,
• roczną – ważną do 31 grudnia tego roku, w którym została zakupiona.

Oprócz tego można spotkać się z winietami weekendowymi (np. w Bułgarii), tygodniowymi (na Węgrzech), 2-miesięcznymi (w Austrii) i 3-miesięcznymi (w Rumunii). Oczywiście, im winieta dłużej obowiązuje, tym jest droższa. Jedynym państwem, w którym można kupić winietę na 1 dzień jest Łotwa. W pozostałych państwach trzeba zapłacić za kilka dni bez względu na to, że kraj przemierzamy tranzytowo, tylko przez pare godzin.

Gdzie i jak kupić winiety w 2023 roku?

Kierowcy nie powinni mieć problemu ze znalezieniem miejsca, gdzie można kupić winiety. Sprzedawane są one na stacjach benzynowych, w specjalnych punktach przygranicznych, w automatach przy drogach, niektórych kioskach itp. Jednym słowem – są niemal tak samo łatwo dostępne jak bilety komunikacji miejskiej. W krajach, gdzie oprócz winiet papierowych, występują elektroniczne (tj. Czechach, Słowacji, Austrii, Słowenii, Rumunii, Bułgarii i na Węgrzech) sprawa jest jeszcze łatwiejsza. Można je kupić w specjalnych, internetowych sklepach i opłacić online. 

Kierowcy, którzy obawiają się, że nie poradzą sobie z zakupem na zagranicznej stronie albo wolą zapłacić w złotówkach, mogę skorzystać z polskiego pośrednika. W sieci można znaleźć co najmniej kilka polskich e-sklepów oferujących pośrednictwo w zakupie winiet. Oczywiście, taka usługa kosztuje i trzeba liczyć się z tym, że zapłaci się więcej za winietę, niż u bezpośredniego operatora.

Jak kupić winietę krok po kroku:

1. Wybierz kraj, do którego potrzebujesz winietę i daty wjazdu i wyjazdu na jego terytorium.
2. Zaznacz parametry swojego samochodu: typ (osobowy), przedział masy, do ilu pasażerów jest zarejestrowany itp.
3. Wpisz numer rejestracyjny pojazdu.
4. Dodaj do koszyka winiety wybrane przez system i opłać je (przelewem online, kartą płatniczą lub BLIK-iem).
5. Winiety przyjdą na wskazany przez Ciebie adres e-mail.

Kierowca, który udaje się do Austrii i planuje kupić winietę elektroniczną na krótki czas przed wjazdem musi wiedzieć o jednej bardzo ważnej rzeczy: w oficjalnym e-sklepie (https://shop.asfinag.at/pl/) osoba fizyczna (nie firma) nie może kupić winiety z dnia na dzień. Najwcześniejsza data początku jej obowiązywania to 18 dni od dnia zakupu. Wynika to z przepisów o ochronie konsumenckiej, które pozwalają na zwrot towaru zakupionego online – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w najtaniejuagenta.pl.

Ile kosztują winiety w 2023 roku?

Ceny winiet zależą od kraju i od czasu ich obowiązywania. Widełki są tak szerokie (w przeliczeniu na PLN od kilku do około 1 400 złotych), że ciężko jest uśrednić cenę. Warto wiedzieć, że zakup winiety nie zawsze oznacza koniec opłat drogowych. W niektórych miejscach trzeba zapłacić dodatkowo za przejazd. Tak jest np. w wybranych tunelach na terenie Bułgarii, Rumunii i Szwajcarii.

Sprawdziliśmy, ile kosztują winiety w 2023 r. w poszczególnych krajach. Poniżej aktualne ceny:

• Austria: 10 dni: 9,90 euro;  2 miesiące: 29,00 euro; roczna: 96,40 euro. 
• Bułgaria: weekendowa (ważna od godz. 12 w piątek do niedzieli do północy): 9 lewów (ok. 22 zł); tygodniowa: 13 lewów (31 zł); miesięczna: 27 lewów (65 zł), 3-miesięczna: 48 lewów (115 zł); roczna: 87 lewów (209 zł).
• Czechy: 10 dni: 310 CZK (62 zł); 30 dni: 440 CZK (88 zł); roczna: 1 500 CZK (300 zł).
• Łotwa: dla samochodów do 3 ton nie ma winiet, od 3 do 3,5 t: 1 dzień: 6 euro; 4 dni: 14 euro; 30 dni: 28 euro; rok: 300 euro.
• Rumunia: 7 dni: 3 euro; 30 dni: 7 euro; 90 dni: 13 euro; rok: 28 euro.
• Słowacja: 10 dni: 12 euro; 30 dni: 17 euro; rok: 60 euro.
• Słowenia 4 dni: 15 euro; 30 dni: 30 euro; rok: 110 euro.
• Szwajcaria: ma tylko jedną winietę za 40 franków szwajcarskich (ok. 188 zł); obowiązuje do końca stycznia następnego roku.
• Węgry: 10 dni: 5 500 HUF (66 zł); miesiąc: 8 900 HUF (107 zł); rok: 49 190 HUF (590 zł).

Łotwa, jako jedyny kraj sprzedaje winiety na 1 dzień –  jej koszt to w przeliczeniu 28 zł. Łotewskie winiety roczne są najdroższe w Europie – kosztują około 1 410 zł. Ciekawy cennik ma Szwajcaria – jest w nim tylko jedna winieta za 40 franków, która obowiązuje od dnia zakupu do końca stycznia kolejnego roku. Tyle samo zatem zapłaci za przejazd przez Szwajcarię kierowca, który będzie tam kilka godzin, co ten podróżujący przez kilka miesięcy.

Jaka kara grozi za brak winiety w 2023 roku?

Mandaty za brak winiety znacząco przewyższają cenę opłaty. 

Aktualne kary za brak winiety wynoszą:

• Austria – 120 euro.
• Bułgaria – 300 BGN (720 zł).
• Czechy – 20 000 CZK (4 000 zł).
• Łotwa – 150 euro.
• Rumunia – od 250 do 500 RON (od 223 do 446 zł).
• Słowacja – 150 euro.
• Słowenia – 300 euro.
• Szwajcaria – 200 CHF (940 zł).
• Węgry: 15 460 HUF – 185 zł (opłacenie mandatu do 60 dni) lub 61 820 HUF – 740 zł (powyżej 60 dni).

Podane grzywny dotyczą samochodów osobowych.

Jak widać, nawet w kraju podobnie zamożnym jak Polska – w Czechach – brak winiety może słono kosztować, bo aż 4 000 zł. Wysokie kary mają odstraszać kierowców, którzy licząc na przysłowiowy łut szczęścia, postanowią poruszać się po drogach bez uiszczania obowiązkowej opłaty.

Czy ubezpieczenie OC chroni kierowcę za granicą?

Na mocy wielostronnego porozumienia, ubezpieczenie OC obowiązuje na obszarze państw, które podpisały porozumienie. Są to wszystkie kraje Unii Europejskiej oraz Andora, Czarnogóra, Serbia, Islandia, Norwegia i Szwajcaria. Oznacza to, że jeśli kierowca, który ma wykupioną polisę na terenie któregoś z tych państw, doprowadzi do wypadku w innym kraju z porozumienia, jego OC zadziała.

Przykład: Marek, który ma polskie OC, spowodował wypadek podczas wakacji we Włoszech i uszkodził włoski samochód. Włochy należą do UE, a więc obowiązuje w nim porozumienie gwarantujące wzajemne honorowanie ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej. W związku z tym wyrządzone przez Marka szkody zostaną pokryte z jego polskiej polisy.

Ubezpieczyciel	Zakres ubezpieczenia				Cena roczna
	OC	AC	Assistance	NNW
Ile kosztuje OC +assistance za granicę?
	OC	AC	Assistance	NNW	578,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	624,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	782,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	826,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	1245,00 zł* rata od 0 zł Porównaj ceny

Ile kosztuje OC +assistance za granicę?
		578,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		624,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		782,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		826,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny
		1245,00 zł* rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Porównaj ceny

* Kalkulacja z 25.03.2023 r., Skoda Fabia z 2018 r., 45-latek z Elbląga

Warto pamiętać, że przy zagranicznych podróżach, przydają się też ubezpieczenia dobrowolne: Autocasco, NNW i Assistance. Szczególnie jeśli celem wyprawy jest drogi, jak na kieszenie Polaków, kraj, np. Norwegia czy Szwajcaria. Przy ewentualnym spowodowaniu wypadku, odszkodowanie dla pokrzywdzonych zostanie wypłacone z naszej polisy OC. A my co dostaniemy? Nic, jeśli nie mamy dodatkowego ubezpieczenia. A z niektórymi usterkami nie da poczekać z powrotem do Polski, tylko trzeba naprawić je na miejscu. Ceny w warsztatach w Skandynawii czy w innych bogatych krajach potrafią być kilkadziesiąt razy wyższe niż w Polsce. W związku z tym naprawdę opłaca się wykupić ubezpieczenia nieobowiązkowe. Zwłaszcza że wiele towarzystw oferuje je w opcji krótkoterminowej (w sam raz na wyjazd), więc kosztują adekwatnie mniej.