Karta pojazdu – co to za dokument i gdzie znaleźć numer karty pojazdu? 

Kupujesz samochód? Bardzo możliwe, że wraz z kluczykami i dowodem rejestracyjnym otrzymasz od dotychczasowego właściciela auta kartę pojazdu. Czym jest karta pojazdu? Czy dokument ten wciąż jest potrzebny? Poznaj odpowiedzi na pytania dotyczące karty pojazdu.

Karta pojazdu – w odróżnieniu od dowodu rejestracyjnego, prawa jazdy czy potwierdzenia zakupu polisy OC – nie była dokumentem, który kierowcy musieli posiadać przy sobie. Z tego względu była traktowana nieco po macoszemu – najczęściej kierowca sięgał po nią wówczas, gdy wybierał się do wydziału komunikacji lub planował sprzedaż samochodu. Jak jest dzisiaj?

Czym jest i jak wygląda karta pojazdu?

Karta pojazdu była jednym z dokumentów wydawanych dla pojazdów. Była, bo od 4 września 2022 r. instytucja karty pojazdu została zlikwidowana. Mimo to wciąż spotkać się z nią mogą osoby, które kupują samochód z drugiej ręki. Stąd też warto wiedzieć, czym jest karta pojazdu, jak wygląda i jakie informacje znajdują się w tym dokumencie.

Czym jest karta pojazdu? To dokument przypisany do pojazdu, który zawiera szereg informacji o pojeździe i jego właścicielu. Wizualnie karta pojazdu przypomina paszport – to 12-stronicowa książeczka z bordową okładką o wymiarach 125 x 88 mm. Każda strona karty pojazdu zawiera znak wodny, a strony są zszyte z okładką za pomocą nici.

W Polsce karta pojazdu była wydawana od 1 lipca 1999 r., chociaż nie dla każdego pojazdu. Drukowaniem kart pojazdu zajmowała się Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.

Jakie dane znajdują się w karcie pojazdu?

W karcie pojazdu znaleźć można dane dotyczące zarówno pojazdu, jak i jego właściciela, a w szczególności: dane identyfikacyjne właściciela pojazdu, dane potwierdzające rejestrację pojazdu, dane identyfikacyjne pojazdu i parametry techniczne pojazdu. Ponieważ to dość ogólne informacje, warto poznać szczegóły.

Dane identyfikacyjne właściciela pojazdu

Imię, nazwisko i numer PESEL lub nazwa właściciela i REGON – właśnie te dane właściciela samochodu można znaleźć w karcie pojazdu. Dotyczy to nie tylko pierwszego właściciela auta, ale również każdego kolejnego. Inaczej mówiąc, każdy kolejny właściciel samochodu, który otrzymał kartę pojazdu, miał dostęp nie tylko do imion i nazwisk poprzednich właścicieli, ale również tak wrażliwych danych jak ich numery PESEL.

Dane potwierdzające rejestrację pojazdu

Karta pojazdu służyła też do potwierdzenia, że dany pojazd został zarejestrowany. Urzędnik wydziału komunikacji w przeznaczonych do tego miejscach umieszczał:

  • numer dowodu rejestracyjnego;
  • numer rejestracyjny pojazdu.

Karta pojazdu – dane identyfikacyjne pojazdu

W karcie pojazdu znajdują się pola przeznaczone na szereg informacji o pojeździe – wymienić wystarczy: markę, typ i model pojazdu, rodzaj i przeznaczenie pojazdu, rok produkcji, numer identyfikacyjny VIN (numer nadwozia lub podwozia), numer silnika, pojemność (moc silnika), liczbę miejsc, największy dopuszczalny nacisk osi, liczbę osi, dopuszczalną ładowność oraz dopuszczalną masę całkowitą. W karcie pojazdu odnotowywane były też zmiany parametrów technicznych pojazdu, np. montaż haka holowniczego czy instalacji LPG.

Zgodnie z pouczeniem znajdującym się na wewnętrznej stronie tylnej okładki, wpisów i skreśleń w karcie pojazdu mogli dokonywać wyłącznie pracownicy uprawnionych do tego organów.

Gdzie jest numer karty pojazdu?

Karta pojazdu – podobnie jak dowód rejestracyjny – ma swój unikalny numer (seria i numer). Gdzie znajduje się numer karty pojazdu? Na niektórych stronach i wewnętrznej stronie okładki – należy go szukać na samym dole strony. Numer karty pojazdu jest też wytłoczony na tylnej okładce, jednak z uwagi na jej kolor trudno go zauważyć – jest za to dobrze wyczuwalny pod palcami.

Numer karty pojazdu można znaleźć też w innym dokumencie – wspomnianym już dowodzie rejestracyjnym. Tę informację umieszcza się w dedykowanej do tego rubryce, która znajduje się w ostatniej części dokumentu.

Czy karta pojazdu jest potrzebna?

Jeszcze do niedawna karta pojazdu była jednym z dokumentów niezbędnych podczas m.in. rejestracji samochodu, wyrejestrowania auta czy badania technicznego. Od 4 września 2022 r. nie jest już wymagana – wynika to wprost z ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Można tam przeczytać:

Art. 12. 3. Karta pojazdu albo jej wtórnik wydane na podstawie dotychczasowych przepisów tracą ważność.

Art. 12. 4. Właściciel pojazdu, który posiada kartę pojazdu albo jej wtórnik, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów:

  • zachowuje tę kartę albo jej wtórnik albo
  • zwraca tę kartę albo jej wtórnik do starosty.

Ponieważ nie każdy kierowca ma wiedzę o zmianach przepisów, to może się okazać, że kupując używany samochód, otrzymasz – wraz z kluczykami i dowodem rejestracyjnym – kartę pojazdu. Możesz ją naturalnie przyjąć, jednak okazanie jej w wydziale komunikacji nie będzie konieczne – urzędnik zarejestruje samochód na Twoje dane bez tego dokumentu.

Wzmianki o karcie pojazdu zostały usunięte m.in. z ustawy Prawo o ruchu drogowym. Również diagności, którzy przeprowadzają badania techniczne, nie mają obowiązku weryfikacji danych w karcie pojazdu.

Karta pojazdu – skąd ją wziąć?

W latach, w których karta pojazdu funkcjonowała, obowiązek jej wystawiania mieli producenci (importerzy) nowych pojazdów – karta pojazdu musiała zostać przygotowana dla każdego pojazdu wprowadzonego do obrotu handlowego w Polsce. Taka karta – wraz z kluczykami i pozostałymi dokumentami – była przekazywana nabywcy. Co w przypadku aut używanych lub sprowadzonych z zagranicy? Tu zasady były następujące:

  • używany pojazd – sprzedający miał obowiązek przekazać nabywcy kartę pojazdu, o ile została ona wydana; mówił o tym art. 78. 1. ustawy Prawo o ruchu drogowym: W razie przeniesienia na inną osobę własności pojazdu zarejestrowanego, dotychczasowy właściciel przekazuje nowemu właścicielowi (…) kartę pojazdu, jeżeli była wydana;
  • auto sprowadzone z zagranicy – wyrobieniem karty pojazdu zajmował się wydział komunikacji po otrzymaniu opłaty; art. 77. 1. ustawy Prawo o ruchu drogowym brzmiał: Kartę pojazdu dla pojazdu samochodowego (…) wydaje, za opłatą i po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, właściwy w sprawach rejestracji starosta przy pierwszej rejestracji pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak sprawdzić, czy karta pojazdu została wydana?

Chcesz wiedzieć, czy dla auta została wydana karta pojazdu? Wystarczy zajrzeć do dowodu rejestracyjnego – znajduje się tam informacja o numerze karty pojazdu. Jeżeli rubryka jest wypełniona (widnieje w niej numer karty pojazdu), oznacza to, że karta pojazdu została wydana. Nie masz pod ręką dowodu rejestracyjnego? Skorzystaj z usługi mPojazd – dane tam prezentowane odzwierciedlają dane zawarte m.in. w dowodzie rejestracyjnym. Jednak uwaga – aby skorzystać z aplikacji mPojazd, musisz być właścicielem (współwłaścicielem) pojazdu, tj. Twoje dane muszą znajdować się w dowodzie rejestracyjnym.

Wśród osób nabywających używane auta dużą popularnością cieszy się usługa HistoriaPojazdu. Niestety, nie uwzględnia ona informacji o wydaniu karty pojazdu.

Karta pojazdu a dowód rejestracyjny – jakie różnice?

Chociaż zarówno karta pojazdu, jak i dowód rejestracyjny to dokumenty związane z pojazdami, to między nimi występuje kilka kluczowych różnic. Jakich? Tego dowiesz się z poniższego porównania karty pojazdu i dowodu rejestracyjnego.

Karta pojazdu a dowód rejestracyjny – różnice

Karta pojazduDowód rejestracyjny
Do kogo (czego) jest przypisany dokument?Do samochodu – nie wymienia się jej, gdy zmienia się właściciel.Do właściciela pojazdu – wyrabia się nowy, gdy zmienia się właściciel.
Czy dokument zawiera informacje o poprzednich właścicielach auta?Tak, poprzedni właściciele są wymienieni z imienia i nazwiska.W dowodzie rejestracyjnym nie ma informacji o byłych właścicielach.
Czy dokument zawiera informacje o przeglądach auta?Nie. W karcie pojazdu można jednak znaleźć informację np. o haku.W dowodzie rejestracyjnym znajduje się miejsce na pieczątki od diagnosty.
Czy dokument zawiera informacje o urzędzie rejestrującym?Tak, wymienione są wszystkie urzędy rejestrujące (pieczątki).Z dowodu rejestracyjnego można wyczytać, kto go wydał.
Czy konieczne jest okazanie dokumentu podczas kontroli drogowej?Karty pojazdu kierowcy nigdy nie musieli wozić ze sobą.Podróżowanie autem bez dowodu rejestracyjnego jest możliwe dopiero od 1.10.2018 r.

Ile kosztowała karta pojazdu?

75,50 zł – tyle trzeba było zapłacić, aby otrzymać kartę pojazdu, bez względu na rodzaj pojazdu. Opłatę w identycznej wysokości wnosiły osoby, które chciały otrzymać duplikat karty pojazdu. Jednak sama opłata to za mało – konieczne było jeszcze złożenie wniosku oraz:

  • przedstawienie dowodu rejestracyjnego pojazdu i złożenie przez właściciela oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej – gdy wnioskował on o duplikat karty z uwagi na jej utratę;
  • przedstawienie dowodu rejestracyjnego pojazdu i zwrot dotychczasowej karty – gdy wniosek był składany z uwagi na zniszczenie karty w stopniu powodującym jej nieczytelność.

Jeżeli do utraty karty pojazdu doszło przed pierwszą rejestracją, wtórnik był wydawany po uzyskaniu potwierdzenia, że utracona karta została wydana – właściciel pojazdu musiał podać dane producenta (importera), który wydał kartę. Wyrobienie karty pojazdu trwało do 30 dni.

Podstawa prawna

  • Ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw
  • Ustawa Prawo o ruchu drogowym (art. 77 – uchylony)
  • Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 października 2003 r. w sprawie warunków i trybu wydawania kart pojazdów, wzoru karty pojazdu oraz jej opisu (uchylone)
  • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 marca 2016 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu oraz jej wtórnik (uchylone)

Podsumowanie:

  • Karta pojazdu to dokument wydawany dla pojazdu. W Polsce karty pojazdu były wydawane od 1 lipca 1999 r.
  • W karcie pojazdu znajdują się informacje o pojeździe i jego rejestracji oraz właścicielu pojazdu.
  • Kartę pojazdu łatwo rozpoznać – to niewielka książeczka z okładką w kolorze bordowym.
  • Od 4 września 2022 r. karty pojazdu nie są już wydawane, nie są też potrzebne podczas rejestracji auta.
  • Numer karty pojazdu można znaleźć w jej wnętrzu – jest on wydrukowany na dole niektórych stron.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Jak rozpoznać unieważnioną kartę pojazdu?

    Unieważniona karta pojazdu jest charakterystyczna – ma odcięty prawy górny róg. Dotyczy to wszystkich stron. Karty unieważniali pracownicy wydziałów komunikacji, a następnie zwracali je właścicielom pojazdów.
  2. Dlaczego karty pojazdu przestały być wydawane?

    Ma to związek z postępującą cyfryzacją. W Polsce funkcjonuje Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPiK). Informacje dotychczas umieszczane w kartach pojazdu są dostępne właśnie w tym systemie informatycznym. Dostęp do niego mają z kolei różne podmioty, np. wydziały komunikacji, policja, Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, sądy i prokuratury oraz komornicy sądowi.
  3. Do czego służyła karta pojazdu?

    Karta pojazdu była niezbędna podczas załatwiania wielu formalności, głównie w wydziale komunikacji. Jej przedstawienie było konieczne m.in. podczas składania wniosku o rejestrację lub wyrejestrowanie auta.
  4. Dlaczego dawniej karta pojazdu była tak ważna?

    Przed uruchomieniem usługi HistoriaPojazdu karta pojazdu była dokumentem, który pozwalał sprawdzić informacje podawane przez sprzedającego – mowa m.in. o kwestiach związanych z prawem własności. To powodowało, że nieuczciwi sprzedawcy wzbraniali się przed okazaniem tego dokumentu – najczęstszą wymówką było zagubienie karty i brak czasu na wyrobienie duplikatu.
Stefania Stuglik
[Głosów: 3 Średnia: 5]