Jak zrobić prawo jazdy na motor?

Choć w polskim klimacie standardowy sezon na motocykl trwa zwykle nieco ponad pół roku, to jednak nie brakuje kierowców zainteresowanych tą grupą pojazdów. Jakich uprawnień potrzebujesz, by móc szusować po drogach wybranym jednośladem, i w jaki sposób je zdobyć? Odpowiadamy.

Jaka kategoria prawa jazdy uprawnia do prowadzenia motocykla?

W Polsce funkcjonuje kilka kategorii prawa jazdy upoważniających do prowadzenia motocykli. Poniżej zebraliśmy najważniejsze różnice między nimi, dzięki czemu łatwo ustalisz, którego dokumentu potrzebujesz.

Kategoria A

Kategoria A jest najwyższym typem prawa jazdy funkcjonującym w polskim systemie. Jego posiadacze mogą kierować:

• motocyklem z bocznym wózkiem,
• motocyklem z przyczepą motocyklową o masie niższej od masy własnej motocykla + 100 kg,
• innymi pojazdami dostępnymi dla kierowców z prawem jazdy kategorii AM.

O uzyskanie takich uprawnień mogą ubiegać się osoby, które są po 24. roku życia – lub po 20. roku życia, jeśli mają już prawo jazdy kategorii A2 od co najmniej 2 lat. W przypadku tej drugiej grupy trzeba pamiętać o jednym ograniczeniu. Motocykle trójkołowe o mocy przekraczającej 15 kW mogą być prowadzone tylko przez kierowców mających 21 lat i więcej.

Kategoria A1

Jest przeznaczona dla osób do 16. roku życia mających zgodę rodzica na przystąpienie do egzaminu. Po jego zdaniu młody kierowca zyskuje uprawnienia do prowadzenia następujących rodzajów jednośladów:

• motocykle o pojemności silnika do 125 cm³, mocy nie wyższej niż 11kW i stosunku mocy do masy własnej poniżej 0,1kW/kg,
• motocykle trójkołowe o mocy do 15kW,
• pojazdy określone dla prawa jazdy kategorii AM.

Pozyskanie prawa jazdy kategorii A1 nie jest wymagane, jeśli kierowca ma już prawo jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat. Spełnienie tego warunku zapewnia bowiem możliwość kierowania nie tylko samochodami osobowymi, ale także wyżej wymienionymi typami jednośladów.

Kategoria A2

Do egzaminu na tę kategorię prawa jazdy mogą podejść jedynie pełnoletnie osoby. Zdanie go otwiera drogę do jeżdżenia takimi jednośladami, jak:

• motocykle o mocy nieprzekraczającej 35kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającej 0,2kW/kg. Muszą one spełnić jeszcze jeden warunek. Nie można wprowadzać w nich zmian, jeśli są to pojazdy o mocy przekraczającej dwukrotność ich mocy,
• motocykle trójkołowe o mocy sięgającej maksymalnie 15kW,
• pojazdy dostępne dla kierowców mających prawo jazdy kategorii AM.

Kategoria AM

Pod tą kategorią kryje się to, co jeszcze do 2011 roku funkcjonowało pod nazwą karty motorowerowej – zamienionej na prawo jazdy kategorii AM po wprowadzeniu ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierowaniu pojazdami*. Dokument ten jest wydawany osobom po 14. roku życia, które dysponują zgodą rodzica. Uprawnia do jeżdżenia jednośladami, które rozwijają prędkość do 45 km/h. Do tej grupy zaliczają się:

• motorowery wyposażone w silnik spalinowy o pojemności do 50 cm³ lub silnik elektryczny o mocy do 4kW,
• lekkie czterokołowce mające masę własną nieprzekraczającą 350 kg.

Ile kosztuje kurs prawa jazdy na motocykl?

W 2023 roku kierowców czeka wiele podwyżek. Nie ominie to również osób, które dopiero zamierzają zdobyć uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Ile może kosztować zrobienie prawa jazdy na motocykl w 2023 roku? Przedstawiamy szacunkowe ceny kursów przygotowawczych upoważniających do przystąpienia do egzaminu na prawo jazdy.

Szacunkowe koszty kursu prawa jazdy na motocykl

*Źródło: Własne opracowanie na podstawie cenników opublikowanych na stronach szkół jazdy z Namysłowa, Chełma, Wrocławia i Warszawy.

Kurs to jeszcze nie wszystko. Na koszt uzyskania uprawnień składają się również:

• cena badania lekarskiego: 200 zł,
• cena zdjęć do prawa jazdy: 30-50 zł,
• cena egzaminu teoretycznego: maks. 50 zł,
• cena egzaminu praktycznego: 200 zł,
• opłata za wyrobienie dokumentu: 100,5 zł.

Jak wyrobić prawo jazdy na motocykl?

Wbrew pozorom, starania o uzyskanie uprawnień do prowadzenia jednośladów należy rozpocząć nie od samego kursu, a od uzyskania tzw. numeru PKK (Profil Kandydata na Kierowcę). Zobacz, jak krok po kroku przeprowadzić cały proces aż do uzyskania potrzebnego dokumentu i wyjechania na pierwszą samodzielną przejażdżkę motocyklem.

1. Uzyskanie orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów i zrobienie zdjęć do prawa jazdy. Możesz zrobić to samodzielnie lub przystąpić od razu do punktu 2 i skorzystać z pośrednictwa szkoły jazdy.
2. Wybór odpowiedniej szkoły jazdy.
3. Wypełnienie wniosku o wydanie prawa jazdy i złożenie go w wydziale komunikacji właściwym dla miejsca zamieszkania. Najczęściej wniosek zostanie zweryfikowany na miejscu i od razu dostaniesz numer PKK (Profil Kandydata na Kierowcę).
4. Przekazanie numeru PKK szkole jazdy i rozpoczęcie kursu. Możesz przystąpić do niego najwcześniej 3 miesiące przed osiągnięciem progu wiekowego dla danej kategorii prawa jazdy. Po zakończeniu kursu szkoła jazdy zaktualizuje Twój PKK w systemie.
5. Zaliczenie egzaminów wewnętrznych (teoretycznego i praktycznego).
6. Ustalenie terminu egzaminu państwowego. Wystarczy zgłosić się do WORD-u z numerem PKK i ważnym dokumentem tożsamości.
7. Zdanie egzaminu teoretycznego. Są z niego zwolnione osoby, które:
   1. starają się o kategorię A2, ale mają już prawo jazdy kategorii A1,
   2. starają się o kategorię A, ale mają już prawo jazdy kategorii A1 lub A2.
8. Zdanie egzaminu praktycznego.
9. Wniesienie opłaty za wydanie prawa jazdy i odebranie dokumentu, który najczęściej jest gotowy w ciągu 14 dni.

Jak przebiega kurs prawa jazdy na motocykl?

Chociaż rynkowa oferta kursów na prawo jazdy na motocykl jest bardzo szeroka, w gruncie rzeczy w każdej szkole jazdy kierowca nabędzie takie same umiejętności. Zakres szkolenia i wszystkie formalności z nim związane są bowiem regulowane prawnie.

Jeśli chodzi o czas trwania kursu na prawo jazdy, przepisy jasno precyzują liczbę godzin koniecznych do zrealizowania. W zależności od wybranej kategorii jest to:

• kategoria A – 6 x 45 minut teorii i 5 x 60 minut praktyki,
• kategoria A1 – 30 x 45 minut teorii i 20 x 60 minut praktyki,
• kategoria A2 – 30 x 45 minut teorii i 20 x 60 minut praktyki,
• kategoria AM – 30 x 45 minut teorii i 20 x 60 minut praktyki.

Podane powyżej przedziały są minimalnymi. Jeśli jednak czujesz, że potrzebujesz więcej praktyki, nic nie stoi na przeszkodzie temu, by wydłużyć czas trwania kursu. Wystarczy tylko dokupić dodatkowe godziny jazdy.

Warto pamiętać o tym, że teoretyczna część kursu na prawo jazdy na motocykl jest nieobowiązkowa. Jeśli tylko wyrazisz takie życzenie, możesz przygotować się do tego samodzielnie. Obowiązkowe jest jednak odbycie 4-godzinnego szkolenia z udzielania pierwszej pomocy. Nie zwalnia Cię to jednak z konieczności zdania teoretycznej części państwowego egzaminu – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w porównywarce najtaniejuagenta.pl.

Czy kategoria B uprawnia do jazdy motocyklem?

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, do prowadzenia motocykla nie zawsze potrzeba specjalnej kategorii prawa jazdy. Polskie prawo dopuszcza możliwość jeżdżenia jednośladem, jeśli masz najpopularniejszą kategorię, czyli B. Istnieją jednak pewne warunki dotyczące takiego motocykla:

• pojemność silnika do 125 cm³ (pole P1 w dowodzie rejestracyjnym),
• moc silnika do 11 kW, czyli do 15 KM (pole P2 w dowodzie rejestracyjnym),
• stosunek mocy do masy niższy niż 0,1 kW/kg (pole Q w dowodzie rejestracyjnym).

Poza tym kierowca musi mieć prawo jazdy od co najmniej 3 lat.

Warto jednak mieć na uwadze to, że złagodzone przepisy dla motocyklistów z prawem jazdy kategorii B obowiązują tylko w Polsce. Jeśli zamierzasz wyjechać jednośladem za granicę albo wypożyczyć go podczas wakacji w innym kraju, koniecznie upewnij się, jak wygląda miejscowe prawo.

Przepisy podobne do polskich obowiązują m.in. w Hiszpanii i Portugalii, a także we Włoszech i na Litwie. Uważać trzeba z kolei w każdym innym państwie europejskim. W Niemczech taki dokument uprawnia np. tylko do prowadzenia skuterów o pojemności silnika nieprzekraczającej 50 cm³. Jeśli chodzi o klasyczną 125-kę, jeżdżenie nią z prawem jazdy kategorii B jest możliwe po spełnieniu kilku warunków, do których należą:

• ukończenie 25. roku życia,
• posiadanie prawa jazdy kategorii B przez co najmniej 5 lat,
• jeżdżenie motocyklem z silnikiem mniejszym niż 125 cm³ i o stosunku mocy do masy wynoszącym mniej niż 0,1 kW / kg,
• odbycie szkolenia składającego się z 9 lekcji trwających po 90 minut, które skutkuje uzyskaniem rozszerzenia B 196 do prawa jazdy.

Przepisy o nieco łagodniejszym wymiarze obowiązują z kolei w Czechach i na Słowacji, gdzie można swobodnie poruszać się jednośladem z silnikiem 125 cm³, o ile dysponuje automatyczną skrzynią biegów.