Kiedy trzeba złożyć zawiadomienie o sprzedaży samochodu?

Sprzedaż samochodu zwalnia zbywcę od obowiązków związanych z posiadaniem auta, jednak po podpisaniu umowy musi on zgłosić zbycie pojazdu w Wydziale Komunikacji oraz do ubezpieczyciela. Jak to zrobić?

Zgłoszenie zbycia pojazdu należy załatwić w ciągu 30 dni w Wydziale Komunikacji właściwym miejscu zamieszkania, a w towarzystwie ubezpieczeniowym w ciągu 14 dni. Niedopełnienie tego obowiązku po sprzedaży auta może skutkować karą finansową bądź innymi konsekwencjami związanymi z mandatami lub kolizjami nowego właściciela pojazdu.

Jak sporządzić umowę kupna-sprzedaży samochodu?

Pierwszą formalnością, jaka występuje podczas sprzedaży auta, jest sporządzenie odpowiedniego dokumentu przez zbywcę i nabywcę. Jest nim umowa kupna-sprzedaży pojazdu. Można napisać ją samodzielnie, jednak znacznie wygodniej pobrać gotowy wzór i wypełnić go własnymi danymi.

Wzory umów kupna-sprzedaży auta można znaleźć na naszej stronie, czy też w innych miejscach w internecie. Jednak nie każdy wzór będzie zawierał wszystkie niezbędne dane. Poniżej wyliczamy, co powinno znaleźć się na umowie, aby była ona kompletna:

• data i miejscowość,
• imię, nazwisko, PESEL, adres zbywcy, numer i seria dowodu osobistego (jeżeli pojazd posiada współwłaściciela to także jego),
• imię, nazwisko, PESEL, adres nabywcy, numer i seria dowodu osobistego (jeżeli pojazd będzie przedmiotem współwłasności to także dane wszystkich współwłaścicieli),
• dane pojazdu (marka, model, rok produkcji, pojemność, numer rejestracyjny, VIN, przebieg)
• data i godzina przekazania samochodu,
• wartość przedmiotu sprzedaży,
• oświadczenie dotychczasowego właściciela samochodu, które zawiera informację, że auto jest jego własnością i nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia lub zastawu,
• oświadczenie kupującego, które zawiera informację, że jest świadomy stanu technicznego pojazdu i nie wnosi z tego tytułu żadnych dodatkowych roszczeń,
• określenie, na kim spoczywa obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w urzędzie skarbowym,
• lista dokumentów, które zbywca przekazuje nabywcy, czyli dowód rejestracyjny, karta pojazdu oraz ubezpieczenie OC, książka serwisowa.

Umowę muszą podpisać obie strony oraz wszyscy współwłaściciele. Umowa powinna być sporządzona w dwóch identycznych egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

Podatek PCC

Sprzedaż auta, która ma miejsce pomiędzy dwiema osobami fizycznymi (czyli samochód nie jest kupowany od dilera lub z komisu, ani nie jest „brany na firmę”), wiąże się z powstaniem obowiązku fiskalnego. Należy zapłacić podatek PCC, czyli od czynności cywilnoprawnych. Kto musi załatwić formalności w urzędzie skarbowym?

Nie ma zasady, która ze stron ma zapłacić podatek. Przyjmuje się jednak, że robi to nowy właściciel auta, czyli osoba, której sprzedałeś samochód. W umowie kupna sprzedaży pojazdu określa się, kto jest odpowiedzialny za wniesienie tej opłaty do urzędu skarbowego.

Nabywca pojazdu (jeśli to on płaci PCC) musi wypełnić określony druk dostępny na stronie lub w placówce urzędu oraz dokonać wpłaty na konto (albo bezpośrednio w kasie).

Wysokość podatku PCC od sprzedaży auta wynosi 2% wartości pojazdu wpisanej do umowy kupna sprzedaży. Trzeba jednak wystrzegać się pokusy zawarcia w takim dokumencie niższej kwoty, niż została faktycznie przekazana sprzedającemu. Urzędnicy mogą zweryfikować rzeczywistą wartość samochodu, jeśli w umowie znajdzie się podejrzanie niska cena.

Ubezpieczenie OC po sprzedaży samochodu – co dzieje się z polisą?

Co do zasady polisa OC przechodzi na nowego właściciela samochodu po sprzedaży. To oznacza, że kupujący nie musi natychmiast kupować nowej. Może korzystać z aktualnego ubezpieczenia OC, dopóki jego ważność nie wygaśnie.

Może także wypowiedzieć umowę, którą otrzymał podczas sprzedaży samochodu i zawrzeć nową, np. w innym towarzystwie. Zwykle jednak najbardziej opłaca się pozostanie przy aktualnym OC – najczęściej jest to tańsza opcja.

Trzeba jednak mieć świadomość, że towarzystwo ubezpieczeniowe musi dostać informację, że doszło do sprzedaży auta. Jest to ważne, ponieważ z punktu widzenia ubezpieczyciela zmienia się poziom ryzyka związanego z danym kierującym.

Składka na polisę została wyliczona dla byłego właściciela. W przypadku nowego nabywcy pojazdu ryzyko ubezpieczeniowe może być zupełnie inne. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy sprzedawca samochodu był doświadczonym kierującym i zgromadził zniżki za bezszkodową jazdę, natomiast nabywca pojazdu jest młodym kierowcą bez historii ubezpieczeniowej.

Zgłoszenie sprzedaży auta ubezpieczycielowi jest obowiązkowe.

Jak zgłosić sprzedaż auta ubezpieczycielowi?

Zgodnie z przepisami sprzedający ma 14 dni na poinformowanie swojego ubezpieczyciela o sprzedaży pojazdu. Po powiadomieniu firmy ubezpieczeniowej o transakcji wszelkie prawa i obowiązki związane z ubezpieczeniem OC przechodzą na nabywcę.

Jest to bardzo ważna kwestia. Trzeba pamiętać, że czasu poinformowania ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu, sprzedawca i nabywca ponoszą wspólną odpowiedzialność za szkody. Co to dokładnie oznacza?

Ubezpieczyciel może żądać opłacenia zaległej składki od obu stron – zarówno od sprzedawcy, jak i od nabywcy. Poinformowanie ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu jest więc przede wszystkim w interesie sprzedającego. Dzięki temu nie ciąży na nim konieczność opłacania kolejnych składek, a także eliminuje się komplikacje i nieporozumienia w sytuacji, gdy nowy nabywca uczestniczy w kolizji lub wypadku.

Aby zgłosić fakt sprzedaży samochodu firmie ubezpieczeniowej, należy sporządzić pismo, w którym zawrzesz następujące dane:

• datę sprzedaży samochodu,
• dane sprzedawcy (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL),
• dane nabywcy (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL),
• dane pojazdu. 

Możesz również przesłać umowę kupna-sprzedaży pojazdu w formie skanu. Nie musisz udawać się do ubezpieczyciela osobiście. Informację o sprzedaży auta możesz wysłać mailem. Coraz częściej firmy ubezpieczeniowe udostępniają również gotowe formularze na stronie, które służą do zgłoszenia, że sprzedałeś samochód.

Trzeba pamiętać, że zgłoszenie sprzedaży auta do wydziału komunikacji oraz do ubezpieczyciela są bardzo ważnymi obowiązkami, których nie można lekceważyć. Nie tylko uchronią Cię przed otrzymaniem kary, ale przede wszystkim chronią Cię przed problemami. Jeśli nie zgłosisz zbycia auta, wciąż figurujesz jako jego właściciel i za nie odpowiadasz.

Czy sprzedający po zmianie właściciela auta otrzymuje zwrot składki na OC?

Sprzedający nie będzie musiał wnosić kolejnych składek, jeśli w ciągu 14 dni od sprzedaży zawiadomi ubezpieczyciela o sprzedaży samochodu. Zwykle jednak polisę opłaca się na rok z góry. Co zatem zrobić, jeśli OC obowiązuje jeszcze przez kilka miesięcy? W razie zakupu samochodu przez inną osobę możesz starać się o zwrot składki. Jest to jednak tylko wówczas, gdy nowy właściciel wypowie umowę ubezpieczenia. Warto zatem ustalić tę kwestię podczas przekazywania samochodu kupującemu.

Po sprzedaży pojazdu na nabywcę przechodzą prawa i obowiązki związane z ubezpieczeniem OC przypisanym do danego samochodu. Nowy właściciel może korzystać z dotychczasowej ochrony, ale może również wypowiedzieć umowę. Wówczas składka za niewykorzystany okres ochrony zostanie zwrócona sprzedającemu.

Sprzedaż samochodu – jaka kara grozi za niezgłoszenie zbycia pojazdu?

Choć obowiązek zgłoszenia sprzedaży pojazdu w Wydziale Komunikacji był od dawna, to dopiero w 2020 roku weszła nowelizacja Ustawy Prawo o ruchu drogowym, według której nakładane są kary za zgłoszenie zbycia pojazdu po terminie. Wynoszą one od 200 zł do 1000 zł. Ta kara to nie jedyna konsekwencja braku powiadomienia urzędu o sprzedaży. Jeżeli nowy właściciel nie zarejestruje na siebie samochodu i otrzyma mandat z fotoradaru, przyjdzie on na nazwisko poprzedniego właściciela. Będzie wtedy trzeba wyjaśniać taką sytuację.

Jeżeli sprzedaż pojazdu nie będzie zgłoszona także do ubezpieczyciela, będzie on windykował cię za brak opłaty kolejnej raty. Skutkiem może być brak wznowienia polisy i kara z UFG, która przyjdzie na Twoje nazwisko, bo żaden urząd nie będzie poinformowany o sprzedaży auta. To nie koniec kłopotów w przypadku zgłoszenia umowy po terminie do ubezpieczyciela. Jeżeli nabywca spowoduje wypadek, szkoda będzie zapisana na twoim koncie. Aby wyjaśnić tę sytuację, będzie trzeba podjąć dodatkowe formalności.

Przez niezgłoszenie sprzedaży zbywca pojazdu może być także powiązany z przestępstwem, jeżeli samochód zostanie przez kogoś użyty do popełnienia zakazanego czynu. Ta sytuacja z pewnością nie będzie komfortowa i będzie trzeba składać dużo wyjaśnień, dlatego warto od razu po sprzedaży zgłosić zbycie pojazdu – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w najtaniejuagenta.pl.

Jak osobiście zgłosić sprzedaż samochodu w Wydziale Komunikacji?

Zgłoszenie zbycia pojazdu nie wymaga wielu formalności. Wystarczy zabrać ze sobą oryginał umowy kupna-sprzedaży, dokument tożsamości oraz wypełnione zawiadomienie o zbyciu pojazdu. Wzór można pobrać na stronie internetowej Wydziału Komunikacji.

Jeżeli samochód posiada współwłaścicieli muszą oni być przy zgłoszeniu. Jeżeli nie mogą stawić się osobiście, mogą udzielić pełnomocnictwa. Koszt to 17 zł. Z opłaty zwolnione są osoby z najbliższej rodziny, czyli: rodzice, dzieci, rodzeństwo. Sprawdźmy, co powinien zawierać dokument pełnomocnictwa:

• data i miejsce udzielenia pełnomocnictwa,
• dane i podpis udzielającego lub udzielających pełnomocnictwo,
• dane osoby upoważnionej do otrzymania pełnomocnictwa,
• dane pojazdu: marka, model, numer rejestracyjny i VIN,
• informację, do jakiej czynności zostało sporządzone pełnomocnictwo, czyli zawiadomienie o zbyciu pojazdu.

Przykład:

Pan Włodzimierz wraz z córką Anetą byli właścicielami opla astry. Postanowili go sprzedać. Pani Aneta udała się do Wydziału Komunikacji, aby zgłosić zmianę własności. Niestety nie miała pełnomocnictwa od pana Włodzimierza i musiała udać się jeszcze raz z podpisanym dokumentem. Nie musiała ponosić opłaty za pełnomocnictwo, ponieważ była córką pana Włodzimierza. Dopiero wtedy udało się zgłosić zbycie pojazdu.

Warto wiedzieć, że obecnie nie ma przewidzianych kar za brak rejestracji pojazdu przez nowego właściciela. Najważniejsze jest zgłoszenie zmiany własności w wydziale komunikacji, czyli oświadczenie kupującego. Otrzymuje się za nie urzędowe poświadczenie przedłożenia takiej informacji. Rejestracja pojazdu nie jest wymagana, jednak zdecydowanie warto ją przeprowadzić.

Jak wypełnić zawiadomienie o zbyciu pojazdu?

Formularz wniosku o zbyciu pojazdu najlepiej wypełnić mając pod ręką umowę kupna-sprzedaży samochodu. Wtedy będzie można łatwo znaleźć wszystkie niezbędne dane. Co powinno znaleźć się na druku zawiadomienie o zbyciu pojazdu?

• data i miejscowość,
• dane wszystkich właścicieli samochodu,
• nazwa urzędu, w którym jest Wydział Komunikacji,
• dane pojazdu (marka, model, numer rejestracyjny i VIN),
• dane nabywcy samochodu (imię, nazwisko, PESEL, adres),
• informacja o dokumencie świadczącym o przeniesieniu własności, czyli umowa kupna-sprzedaży,
• podpisy wszystkich właścicieli (także z pełnomocnictwa).

Urzędnik, który potwierdzi przyjęcie dokumentu, powinien przystawić pieczątkę z datą oraz złożyć podpis. Będzie to dowód dla zbywcy o poinformowaniu urzędu o sprzedaży poprzez wniosek o zbyciu pojazdu.

Jak zgłosić sprzedaż samochodu przez internet?

Wniosek o zbyciu pojazdu można także złożyć przez internet. Trzeba posiadać profil zaufany oraz skan umowy kupna-sprzedaży samochodu. Wszystko można załatwić wchodząc na stronę internetową https://www.gov.pl/web/gov/zglos-zbycie-lub-nabycie-pojazdu-na-przyklad-sprzedaz-kupno-darowizne

Jak krok po kroku zgłosić sprzedaż samochodu?

1. Należy przycisnąć „Start” oraz zaznaczyć „Zbycie pojazdu”.
2. Następnie pojawi się pytanie „Czy twoje dane są w dowodzie rejestracyjnym?”.
3. Jeśli tak, trzeba wybrać „Wyślij zgłoszenie sprzedaży samochodu”.
4. Trzeba zalogować się przez profil zaufany.
5. Dane są pobierane z systemu automatycznie, wystarczy je zaakceptować.
6. Należy wpisać dane nabywcy.
7. Następnie należy dołączyć skan umowy kupna-sprzedaży.
8. Na końcu trzeba zatwierdzić podpisem elektronicznym lub certyfikatem kwalifikowanym.

Na skrzynkę ePUAP przyjdzie urzędowe poświadczenie przełożenia (UPP), które jest potwierdzeniem na zgłoszenie zbycia pojazdu.

Przykład:

Pani Ewa sprzedała swój samochód. Wiedziała, że musi zgłosić zbycie, jednak jej praca uniemożliwiała dostanie się do Wydziału Komunikacji w godzinach pracy urzędu. Koleżanka podpowiedziała jej, jak wygląda zgłoszenie zbycia pojazdu online, nie wychodząc z domu, choćby wieczorem. Pani Ewa za pomocą profilu zaufanego zgłosiła zbycie pojazdu i nie musiała brała wolnego dnia z pracy.

Jak powiadomić ubezpieczyciela o sprzedaży samochodu?

Na powiadomienie ubezpieczyciela o sprzedaży samochodu masz 14 dni. Zgłoszenie zbycia pojazdu online jest możliwe poprzez wysyłkę mejla do ubezpieczyciela. Możliwa jest także tradycyjna droga w placówce ubezpieczyciela. Będzie potrzebna do tego umowa kupna-sprzedaży oraz zawiadomienie o zbyciu samochodu (druk), gdzie trzeba wpisać swoje dane oraz nabywcy, a także dane sprzedanego samochodu i numer polisy OC.

Polisę OC powinieneś przekazać nowemu właścicielowi. On może z tej polisy korzystać lub ją wypowiedzieć. Jeżeli ją wypowie, będziesz mógł ubiegać się o zwrot składki.

Warto pamiętać, że jeżeli posiadasz dodatkowe dobrowolne ubezpieczenie tj. AC, NNW czy assistance możesz ubiegać się o zwrot niewykorzystanej składki, ponieważ dobrowolne ubezpieczenia nie przechodzą na nowego właściciela.

Źródła:

1. Art. 78. – [Przeniesienie własności pojazdu] – Prawo o ruchu drogowym: https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-o-ruchu-drogowym-16798732/art-78
2. Jak zgłosić zbycie i nabycie pojazdu? https://www.prawo.pl/prawo/zawiadomienie-o-zbyciu-lub-nabyciu-pojazdu-przepisy,500545.html
3. Zgłoś zbycie lub nabycie pojazdu, na przykład sprzedaż, kupno, darowiznę: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-zbycie-lub-nabycie-pojazdu-na-przyklad-sprzedaz-kupno-darowizne
4. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych